زندگینامه اردشیر دوم دهمین شاهنشاه هخامنشیان

زندگینامه اردشیر دوم

نام پادشاه : اردشیر دوم ( ارشک)

خاندان :هخامنشیان

پادشاه پیشین:داریوش دوم

جانشین :اردشیر سوم

همسر:استاتیرا

زادرود:۴۳۵ پیش میلاد

تاریخ درگذشت : ۳۵۸ قبل از میلاد

مدت زمان حکومت : ۴۶ سال

اردشیر دوم دهمین شاهنشاه هخامنشی

اردشیر دوم ، دهمین شاهنشاه هخامنشی و پسر بزرگ داریوش دوم و پروشات بود که پس از مرگ پدر در سن سی سالگی به سلطنت رسید و ۴۶ سال حکومت کرد.

یونانی‌ها وی را «منمون» به معنی باحافظه و باهوش خوانده‌اند زیرا چنان‌که می‌نویسند حافظه‌ای فوق‌العاده داشته‌است.

سلطنت او در عین آنکه آگنده از توطئه و طغیان و جنایت بود، به سبب اوضاع و احوال مساعد، در آنچه به روابط خارجی مربوط می‌شد، روی هم رفته، سلطنتی موفق بود.

زندگینامه اردشیر دوم

قبل و بعد از سلطنت

در زمان داریوش دوم قدرت در اصل در دست همسرش پروشات بود. توسط همسرش پروشات دارای چندین فرزند شد که بزرگترین آن‌ها اردشیر بود و باقی پسرانش کوروش اوستان و اوگزاسره بودند. داریوش یک دختر به نام امستریس نیز داشت.

نام پسرش کوروش را از کوروش بزرگ بنیانگذار سلسله هخامنشی گرفته و کوروش بزرگ نیز نامش را از خورشید (پارسیان به خورشید کوروش می‌گفتند) گرفته. اردشیر در اصل آرش نامیده می‌شد ولی دینون می‌گوید او را نوآرسس می‌نامیدند. کوروش در طفولیت طبعی پرخاشگر و شدید داشت درحالی که اردشیر بسیار ملایم و رحیم بود و به ندرت دچار خشم می‌گشت و با اطرافیان خود به مدارا رفتار می‌کرد. آرش به دستور پدر و مادرش زنی زیبا و اصیل گرفت.این زن نامش استاتیرا دختر ایدرنه یکی از بزرگان پارسی بود.

وحال آنکه،اردشیر از طبعی ملایم ورحیم برخوردار بود،ملکه “پروشات” مادر اردشیردوم وکوروش کوچک به دلیل دلسردی از اردشیر ،تصمیم داشت پسر کوچکتر خود کوروش را جانشین داریوش دوم نماید ،بنابراین به داریوش دوم (همسرش) گفت از آن جهت که اردشیر دوم قبل از رسیدن تو به پادشاهی به دنیا آمده است از اینرو پسرکوچکتر تو کوروش کوچک می بایست جانشین تو گردد.

اما داریوش دوم این را نپذیرفت و کوروش کوچک را والی لیدی و نواحی دریایی آن نمود

بعد از فوت داریوش دوم ،اردشیر دوم به معبد آناهیتا در پاسارگاد رفت تا در آنجا بر طبق مراسم مذهبی تاجگذاری کند،در آنجا وی اطلاع یافت که کوروش کوچک برادرش قصد کشتن وی را دارد .بنابراین اورا دستگیر کرد وتصمیم به کشتن او گرفت که ملکه پروشات دوان دوان رسید وچون گیسوانش را به دور گردن کوروش حلقه کرد نتوانستند اورا بکشند وملکه پروشات با گریه ولابه عفو اورا از اردشیر دوم گرفت و کوروش کوچک را به سرعت به مقر حکومتی خود “لیدی” روانه نمود.

کوروش کوچک نیز بدون هیچ پشیمانی به لیدی بازگشت ودر آنجا در پی فرصت برای تصرف حکومت ماند. کوروش کوچک با جمع آوری سپاه به سرعت به سمت بابل پیشروی کرد اما خبری از سپاه ایران نیافت ،چون به ولایت اصلی بابل رسید پس از آنکه سه روز به صورت خطوط جنگی پیشروی کردند.

کوروش کوچک خیال کرد که اردشیر دوم بابل را ترک کرده ،لیک در روزچهارم ناگهان سوار رسیدوخبر داد که لشکر شاهنشاه در ظرف چهار ساعت ظاهر خواهد شد.

کوروش کوچک فورا سپاهیان یونانی را تحت فرمان ” کلئارخوس “در طرف راست یعنی جانب فرات جای داد وخودش در قلب سپاه جای گرفت و ۶۰۰ سوار سنگین اسلحه را نیز محافظ خود ساخت .سوی چپ سپاه را نیز تحت فرمان “آریائوس” قرار داد.

بین النهرین باستان/5 امپراتوری معروف بین النهرین

درهمان حین سپاه اردشیر دوم که حدود ۵۰۰۰۰۰ تن بودند رسیدند ودر ناحیه کوناکسا در یازده فرسنگی شمال بابل ،”خان اسکندریه ی امروزی”جنگ در گرفت و درآن جنگ کوروش کوچک به برادر خود اردشیر دوم حمله کرد و او را زخمی ساخت ، به نظر می رسید که کوروش کوچک پیروز شده است لیک به دلیل اشتباه فاحش فرمانده سپاه یونانی کوروش کوچک بنام ” کلئارخوس” زوبینی در چشم کوروش فرو رفت ودر دم کشته شد .

پس از آن سر و دست کوروش کوچک را بریدند و سپاه اردشیردوم به تعقیب قشون کوروش کوچک پرداخت و قشون کوروش متفرق شد . اما قسمت یونانی سپاهش برای احتراز از حملات پی در پی ، سواره نظام ایران به طرف دجله رفت در آنجا ” تیسافرن” با خدعه سرداران سپاه یونانی صحبت کرد و آنان را به خیمه دعوت کرد وبا وجود سوگندی که خورده بود همه ی آنها را کشت .

اردشیردوم در سال ۳۸۶ قبل از میلاد شوروش قبرس را فرو نشانید، شاهان هخامنشی تازمان اردشیر دوم ،همواره در کتیبه هایشان تنها از اهورامزدا یاد میکردند ،لیکن اردشیر دوم در کنار نام اهورامزدا نام میترا و آناهیتا را نیز درکتیبه هایش به کار برده وبه تقویت وگسترش میترا وبه ویژه آناهیتا در کشور پرداخت .

در هر حال مرگ کوروش کوچک در داخل دربار همان اندازه که مایه اندوه و عزای پروشات (پریزاتس) مادر وی شد، برای استاتیرای یکم همسر اردشیر دوم، موجب خرسندی گشت، اما استاتیرا تاوان این پیروزی و خرسندی خود را یک سال بعد در سال ۴۰۰ پیش از میلاد، با زهری که مادر اردشیر، پریزاتس به او نوشانید، پرداخت.اردشیر از شدت خشم و تأثر در عزای همسرش، فرمان داد که هرگز مادرش پیش چشم او ظاهر نشود، اما باز در مواقع ضعف و درماندگی خویش مکرر از حضور و از راهنمایی مادر کمک جست. بعد از مرگ استاتیرا، شاه به اصرار مادرش، پریزاتس، دختر خویش آتوسا را به زنی گرفت و بعد نیز با یکی دیگر از دخترانش به نام آمستریس ازدواج کرد.

بیشتر بخوانید:قوم پارس ها که بودند؟ ظهور امپراتوری هخامنشیان

مقبره اردشیر دوم

همسر وفرزندان:

اردشیر دوم به قول برخی از مورخین ۳۶۰ زن عقدی وغیر عقدی داشت واز جمله دو دخترش به نامهای آتوسا و آمستریس هم ازدواج کردو صاحب ۱۵۰ پسر ودختر شده بود. اردشیر دوم که روزگار پیری خود را در میان توطعه های درباری وجنایات پسرانش می گذرانید ، به قدری شکسته وناتوان شده بود که با شنیدن خبر مرگ یکی دیگر از پسرانش به نام “ارشام “به دست دیگر برادرانش ،تاب مقاومت در خود ندید واز شدت درد واندوه در سال ۳۵۸ قبل از میلاد در گذشت .

اردشیر دوم پیش از آنکه به سلطنت برسد با استاتیرا دختر ویدرنه ازدواج کرد. او صاحب همسر و فرزندان زیادی بود.

همراه با استاتیرا شش فرزند داشت.