گنبد سلطانیه زنجان
یکی از جاذبه های گردشگری استان زنجان گنبد هشت ضلعی زیبا به نام سلطانیه در شهر سلطانیه می باشد که به نوبه خود از شاهکارهای معماری ایران در دوره های حکومت ایلخانی بوده است . این بنا در سالهای ۷۰۴ تا ۷۱۲ قمری، به دستور اولجایتو یکی از فرمانروایان مغول، که در آن زمان حاکم زنجان بود ساخته شد.
اولجایتو بعد از اینکه به دین اسلام روی آورد و مسلمان گردید به سلطان محمد خدابنده معروف شد .وی این بنا را قبل از روی آوردن به دین اسلام به عنوان آرامگاه خود طراحی کرد و ساخت. اما بعد از مسلمان شدن به نجف سفر کرد و به زیارت قبر امام علی رفت وی تصمیم گرفت که قبر امام را ار نجف به زنجان انتقال دهد و سلطانیه را زیارتگاه این امام کند ولی با مخالفت شدید علما مواجه شد و از تصمیم خود صرف نظر کرد .
گنبد سلطانیه برزگترین گنبد آجری جهان و اولین گنبد دوجداره در دنیا در شهر زنجان قرار دارد
گنبد سلطانیه یکی از شاهکارهای معماری ایران
گنبد سلطانیه یکی از بزرگترین گنبدهای آجری جهان است.وبعد از کلیسای سانتا ماریا بلندترین گنبد جهان در ایتالیا و مسجد ایاصوفیه در ترکیه ، سومین گنبد بلند دنیا به حساب می آید .
این گنبد نخستین گنبد دو جداره در جهان است که نمونهای قدیمیتر از آن در جهان وجود ندارد .بلندی این بنا ۵۴ متر و ارتفاع آن ۲۵ متر قطر دارد.ضخامت این گنبد ۱۶۰ سانتیمتر و فضای خالی بین دو پوسته ۶۰ سانتیمتر است.تو خالی بودن این دو پوسته این بنا را در برابر زلزله آسیب ناپذیر کرده است .
این بنای تاریخی در هشت ضلع ساخته شده است که روی هر ضلع آن یک مناره قرار دارد.گنبد سلطانیه دارای سه طبقه است و سبک معماری آن شبیه به معماری های دوران سلجوقی می باشد . بدنه اصلی گنبد و تمام ساختمان آن با آجر ساخته شده و روكش گنبد از كاشیهای فیروزهای و لاجوردی و به شیوه معرقكاری تزیین شده است.
از عجایب بی نظیر گنبد سلطانیه مقاومت این شاهکار معماری است که با گذشت ۷۰۰ سال از عمرش و با تحمل وزنی برابر با ۱۶۰۰ تن هیچ آسیبی ندیده و فقط در حدود ۸ سانتیمتر نشست کرده. در فضای داخلی گنبدخانه، هشت جرز سنگین با عرض ۷۸/۶ متر قرار دارد که وزن ۱۶۰۰ تنی گنبد را به شالودهها منتقل میکنند.سطح مقطع هر کدام از این جرزها حداقل پنجاه متر مربع و وزن وارده بر آن دویست تن محاسبه شده است.
اگر چه سن پائولوزی تشابهاتی را ازگنبد کلیسای سانتاماریا دلفیوره ی فلورانس به این گنبد در کتابش بیان نموده ولی اینجا مجالی بود برای بیان این مطلب که این بنای زیبای ساخته شده از آجر با گنبد لاجوردی هرگز کوچکترین تشابهی را باسایر گنبدهای جهان ندارد و اساسا ساختار گنبد سلطانیه ویژگی خاص منحصر بفرد خودش را دارد .
ارسال دیدگاه