سازه های باور نکردنی

وقتی‌حرف از ابر سازه‌ ها به میان می‌آید، همه به یاد برج خلیفه دبی‌ با ارتفاع باور نکردنی‌ 8,829 متری‌ آن می‌افتیم. این آسمان خراش بی‌نظیر نه تنها یک رکورد در زمینه ارتفاع به شمار می‌آید، بلکه در زمینه زمان ساخت نیز یک رکورد باور نکردنی‌ داشته؛ زیرا صاحبان اماراتی‌ آن این شگفتی‌ بی‌نظیر مهندسی‌ را تنها در فاصله سال‌های‌ 2004 تا 2010 از میان میدان اسب دوانی‌ قدیمی‌ شهر دبی‌ روبه آسمان برافراشتند.

با 634 متر ارتفاع، این برج فرستنده خارق‌العاده در قلب توکیو دومین سازه بلند حال حاضر جهان به شمار می‌آید. این سازه زیبا تعریفی‌ جدید از برج‌های‌ تلویزیونی‌ جدید را در میانه‌های ‌سال 2008 میلادی‌ آغاز کرد و پس از صرف چیزی‌ در حدود 800 میلیون دلار، این سازه بی‌نظیر در آخرین روز ماه فوریه سال 2012 به صورت رسمی‌ افتتاح شد.

با وجود زلزله خیز بودن منطقه، تیم سازنده برج در اقدامی‌ کم‌نظیر از اتصالات روغنی ‌برای‌ متصل کردن بخش‌های ‌مختلف آن به یکدیگر بهره برده، در نتیجه حتی‌ در هنگام یورش سخت‌ترین زمین لرزه‌ها نیز، درخت آسمانی‌ ژاپنی‌ها برفراز توکیو استوار باقی‌ خواهد ماند.

پیش از تکمیل شدن پروژه برج الخلیفه در دبی، این آنتن تلویزیونی‌ بی‌نظیر بلندترین سازه دنیا بود و هنوز هم در میان ابر سازه‌ها جایگاه برتری را به خود اختصاص می‌دهد. KVLY-TV mast با ارتفاع 8,628 متر تنها چند متر از دیگر برج‌های‌ تلویزیونی‌ مشابه خود در ایالات متحده آمریکا بلندتر است و به نوعی‌ نماینده تمامی‌ این سازه‌های‌ عجیب و عظیم در لیست ما به شمار می‌آید.

کار روی‌ ساخت این آنتن بی‌نظیر در داکوتای‌ شمالی‌ تا سال 1963 به پایان رسید و تا زمان تکمیل برج تلویزیونی‌ وشو در سال 1974، توانست لقب بلندترین سازه را برای‌ خود حفظ کند. البته این لقب پس از حدود دو دهه، بار دیگر به آن بازگشت، زیرا متخصصان لهستانی‌ در یکی‌ از بزرگ‌ترین افتضاحات تاریخ مهندسی، برج بی‌نظیر 646 متری‌ خود را در هنگام اجرای‌ عملیات تعویض کابل‌های‌ مهار کننده، از وسط به دونیم تقسیم کردند!

به دلیل استفاده سازندگان از فولاد سبک وزن، این سازه به همراه آنتن‌های‌خود تنها در حدود 392 تن وزن دارد، اما مسئله مهم‌تر، گستردگی‌ کابل‌های‌ مهار بی‌شمار به کار رفته در این سازه‌ها است که در این مورد خاص لنگر اتصالی‌ آن‌ها به زمین، در فضایی‌ به مساحت 65 کیلومتر مربع پخش شده است.

هنگامی‌ که مهندسان اتحاد جماهیر شوروی، کار روی‌ نیروگاه عظیم 1000 مگاواتی‌ EKibastuz را در سال 1987 به پایان رساندند، این سازه نگاه‌ها را به خود جلب می‌کرد. این نیروگاه عظیم که امروزه در خاک کشور ازبکستان واقع شده، از زغال سنگ به عنوان منبع اصلی‌ سوخت استفاده می‌کند و درست به همین دلیل است که سازندگان آن تاکید داشتند تا دودکش اصلی‌ کوره‌های‌ آن را تا حد ممکن به‌ آسمان نزدیک کنند.

نتیجه کار آن‌ها یک سازه توخالی‌ بی‌نظیر 419 متری‌ بود که در 24 ساعت شبانه روز و هفت روز هفته، به کار مشغول است و هیچ‌گاه متوقف نمی‌شود. نکته جالب در مورد این نیروگاه آن است که بیش از سه چهارم برق تولیدی‌ به وسیله آن به روسیه صادر می‌گردد.

برج شانگهای‌ یکی‌ از ابر سازه هایی است که در ادامه سال 2015 زیاد در مورد آن خواهید شنید. چینی‌ها حالا در مراحل پایانی‌‌ کار روی پروژه‌ای هستند که با برخورداری‌ از 623 متر ارتفاع و ساختار مواج بی‌نظیر، نگاه هر بیننده‌ای‌ را به سوی‌ خود جلب خواهد کرد و اسکای‌ لاین بی‌نظیر شانگهای‌ را بیش از پیش خارق‌العاده می‌کند.

برخلاف روند معمول در دیگر آسمان خراش‌ها، در برج شانگهای‌ خبری‌ از باریک شدن تدریجی‌ به سمت بالا نخواهد بود و این سازه بی‌نظیر در طبقه آخر خود نیز، فضایی‌ برابر با 556 متر مربع را در اختیار ساکنان قرار خواهد داد. برج پیچ و تاب خورده شانگهای، در نهایت 121 طبقه را در بر خواهد گرفت و از فضایی برابر با 380 هزار متر مربع در دل منطقه تجاری‌ شانگهای‌ برخوردار است.

این پیچ و تاب‌ها البته تنها به منظور زیبایی‌ بخشیدن به سازه ساخته نشده‌اند، بلکه می‌توانند تا 28 درصداز نیروی‌ کوبنده تند بادهای‌ موجود در ارتفاع 600 متری‌ را از سازه آسمان خراش دور کنند و میزان فولاد مصرفی‌ را در حدود 24 درصد کاهش دهند. چینی‌ها یک توربین بادی‌ عمودی‌ در بالاترین نقطه برج شانگهای‌ نصب کرده‌اند که قادر است هر ساله 350 هزار کیلووات ساعت انرژی‌ تولید کند. هزینه‌های‌ انجام گرفته برای‌ ساخت این ابر سازه بی‌نظیر، تا به این لحضه چیزی‌ در حدود 4 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.

همه ما می‌دانیم که برج میلاد با ارتفاع 425 متری‌ خود بلندترین سازه موجود در کشور است. اما هنگامی‌ که نوبت به شماره دو می‌رسد، کمتر کسی‌ فکرش را می‌کند که باید در شهر ساحلی‌ زیبا کنار به دنبال آن بگردد. دکل مخابراتی‌ زیبا کنار 365 متر ارتفاع دارد و توسط صدا وسیمای‌ مرکز گیلان و به منظور پخش برنامه تلویزیونی‌ در استان‌های‌ شمالی‌ کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این دکل نیز درست مانند نمونه آمریکایی‌ از انواع مهار شونده به وسیله کابل بوده و از مقاومت قابل توجهی‌ در برابر وزش بادها برخوردار است. از دیگر سازه‌های‌ بلند موجود در کشور، می‌توان به سد کارون 4 با ارتفاع 240 متر و برج تهران با ارتفاع 162 متر اشاره کرد. همچنین سازه مرکز تجارت جهانی‌تبریز، با 152 متر ارتفاع، در مقام پنجم جای‌ خواهد گرفت.