سیاست ایران مقابل امریکا و برجام بستگی به این دارد که ایا همه طرف‌های غربی برجام به تعهداتشان عمل می کنند؟رئیس‌جمهور آمریکا، سیاست فشار حداکثری ترامپ در قبال جمهوری اسلامی ایران را تغییر نداده است، بنابراین مذاکرات با آمریکا زمانی آغاز می‌شود که همه طرف‌ها به تعهدات خود بر اساس توافق هسته‌ای برجام عمل کنند.
ظریف: ما دموکراسی داریم و قوانین کشور را که مجلس تصویب کرده است، اجرا می‌کنیم،گام‌های هسته‌ای ایران فراتر از توافق هسته‌ای سند برجام، برگشت‌پذیر است. پایان دادن به بازرسی‌های سرزده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نقض توافق هسته‌ای برجام نیست. تعهداتی در توافق هسته‌ای وجود دارد که در آینده به آن‌ها ایران پایبند خواهد ماند.در ایران فتوایی درباره حرام بودن ساخت سلاح هسته‌ای و در اختیار داشتن آن هست. ایران چیزی برای پنهان کردن ندارد و به دنبال تسلیحات هسته‌ای نیست.
بدعهدی‌های طرف‌های غربی برجام، طرف اروپایی درباره توافق هسته‌ای نگران کننده و این خود به منزله دورویی است. کشور‌های اروپایی باید در زمینه روابط اقتصادی، به شکل درست رفتار کنند. در آمریکا رئیس‌جمهور می‌تواند با استفاده از حق وتو با هر تصمیمی مخالفت کند؛ اما در ایران این اتفاق نمی افتد. آمریکا به تحریم‌ها اعتیاد دارد و ایران تسلیم فشار نخواهد شد.
سیاست ایران مقابل آمریکا باید تمامی تحریم ها لغو شود
آمریکا باید رسما به اشتباه خود در رابطه با برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ اقرار و آن را مکتوب و ارائه کند و از اقدامات گذشته علیه ایران ابراز پشیمانی کند که این کار ارزش سیاسی و حقوقی خود را دارد، ولی وقتی به بحث تحریم‌ها می‌رسد ارزشی ندارد. آنچه ملاک است رفع تمامی تحریم ها است.آمریکا از اقدامات نمادین که انجام داده حداکثر می‌تواند انتظار اقدامات نمادین داشته باشد. وقتی می‌گوییم عمل در مقابل عمل، عمل آن‌ها لغو تمام تحریم است و عمل ما بازگشت به تعهدات است.و اگر این اتفاق نیفتد که ظاهرا چنین است با اقدام به اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی متوقف می‌شود. منظورتمام تحریم‌هایی است که در برجام ذکر شده و باید برداشته شود و ترامپ دوباره اعمال کرده و همین طور تحریم‌های جدیدی که ترامپ در چهار سال گذشته اعمال کرد و همینطور تحریم‌هایی که در چهار سال برچسب آن را عوض کردند، باید برداشته شود که ما به نقطه‌ای برسیم که بگوییم خواسته ما در برجام تامین شده و به شرایط ۲۰۱۵ برسیم.
آمریکایی ها زمانی می‌توانند به برجام و جمع ۱+۵ برگردند،که در ادبیات آمریکایی‌ها بعضا به ۱+۵ اشاره شد اولا الان دیگه چیزی به نام ۱+۵ نداریم و از می ۲۰۱۸ که آمریکا از برجام خارج شده وجود ندارد و الان ۱+۴ است و فعلا آمریکایی‌ها حق ندارند به مفهوم ۱+۵ اشاره کنند، چون چنین قالبی وجود ندارد دوما بله می‌توانند به شرطی که تمامی تحریم‌های ذکر شده در برجام را بردارند.
بازگشت آمریکا به برجام بدون برداشتن تحریم‌ها موضوعیت ندارد. از نظر ما وقتی آمریکا دوباره عضو برجام می‌شود و ۱+۴ وقتی به ۱+۵ تبدیل می‌شود که آمریکا تحریم‌های خود را برداشته و ما به وضعیت قبل از خروج آمریکا از برجام برگردیم. خسارت‌هایی که در چهار سال گذشته به ایران وارد شده موضوعی است که از آن مذاکره کنندگان ایران نخواهند گذشت. حتی با بازگشت آمریکا به برجام و رفع تحریم‌ها موضوع ایران با آمریکا تمام نشده است.
عدویی که سبب خیر شد؛تحریم ها با کرونا بی اثر شود
تحریم‌های آمریکا دیگر تاثیری بر ایران ندارد، همچنین کشور‌های گوناگون نسبت به تحریم ثانویه‌ای که متوجه ایران است، خسته شدند و مایل نیستند که این رویه ادامه پیدا کند، چراکه در معاملات جهانی و ویروس کرونا، تحریم مصیبت مضاعفی برای مناسبات اقتصادی کشور‌ها به وجود آورده است. قطعا تحریم‌های آمریکا به زودی لغو می‌شود، اما چگونگی لغو و بازی سیاسی که از ناحیه آمریکا مشاهده می‌کنیم، جای بحث دارد. در حقیقت اقداماتی که آمریکا اخیرا به منظور جلب نظر ایران انجام داده، بیشتر جنبه نمایشی دارد و در اصل اقدام بنیادینی در قبال تحریم‌ها نیست و گرهی از کار ایران باز نمی‌کند.
اکنون به دلیل شرایط خاص منطقه، تحریم‌ها ظرفیتی برای ادامه یافتن ندارند و به عبارتی آمریکا مجبور است به این وضعیت خاتمه دهد و بحث اصلی در چگونگی خاتمه دادن به این وضعیت است. ملت، سیاسیون و مسئولان با پوست و گوشت خود لمس کردند که غرب و در راس آن آمریکا هیچ چیزی از بی معرفتی سیاسی کم ندارد و این یک اجماع کامل سیاسی جناح هاست، لذا اکنون که واشنگتن می‌خواهد به توافق هسته‌ای برگردد، باید تمامی تحریم‌ها ذکر شده در برجام را به معنای واقعی کلمه بردارد و سپس در مورد سایر مسائل ورود کند.
اگر تحریم‌ها برداشته نشود، با توجه به شرایط کنونی نظام بین الملل کشور‌ها قادر به تحمل این وضعیت نیستند و با دور زدن تحریم‌ها و همکاری‌های بیشتر منطقه‌ای تحریم‌ها را بی تاثیر می‌کند، لذا آمریکا و شرکایش به نقطه اصلی قوت جمهوری اسلامی ایران، فارغ از آنچه مردم کشور تاب آوردند، همین اقتدار منطقه‌ای و جبهه مقاومت که تداوم آن به تاثیر پذیری رفتار‌های قدرت‌های بزرگ می‌انجامد و دیر یا زود این اتفاق می‌افتد پی می برند. اکنون کاملا توپ در زمین آمریکا و شرکایش است که تصمیم لازم را بگیرند و با ایران مقتدر به نحو صحیح بخورد کنند و دست از اقدامات نمایشی بردارند.
چه چیزی موجب تغییر رویکرد بایدن سردرگم در قبال برجام شد؟
آمریکا باید به صورت مکتوب و رسمی به سازمان ملل و همچنین اعضای ۱+۵ طی نامه‌ای اعلام کند که به برجام برگشته است و به عنوان یک اقدام بین المللی طبق آن عمل کند، همچنین کاخ سفید باید به طور رسمی اعلام کند که تمامی تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه ایران طبق سند برجام لغو شود و به صورت کتبی اعلام کند که متعهد به قطعنامه ۲۲۳۱ است؛ البته این اقدامات تنها مقدمات کار هستند و اجرایی شدن احکام صادره از سوی رئیس جمهور آمریکا باید راستی آزمایی شود.
تحریم‌ها یک ظرفیت اثرگذاری مشخصی دارد و برای همیشه نمی‌تواند در دستیابی به اهداف سیاسی موثر باشد. هدف آمریکا از کمپین فشار حداکثری این بود که صرفا اقتصاد یک کشور را محدود کند این یک هدف سیاسی بود که طرف مقابل را مجبور کند تا خواسته آن‌ها را بپذیرد. ترامپ اعتقاد داشت که ایران در نهایت مجبور خواهد شد که به پای میز مذاکره بیاید و از موضع ضعف هم بیاید، هدف اصلی آمریکا همین بود و در نهایت هم به آن دست نیافت.
کمپین فشار حداکثری در چند سالی که در دولت قبلی آمریکا پیگیری شد عملا با شکست مواجه بود و این نوع اعتراف که وزیر خارجه آمریکا مطرح کرد، یک نوع اعلام شکست بوده که چند سال است سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در پیش گرفته است. تحریم‌ها هم ظرفیت بیشتری در قبال ایران ندارد، چراکه کشورمان قدرت تاب آوری و تحمل بسیار زیادی دارد.
بایدن به این نتیجه رسیده است که اگر همان سیاست قبلی دولت های امریکا را ادامه دهد، در نهایت هیچ هدف و دستاوردی عایدش نخواهد شد. کمااینکه تحریم‌ها در قبال سایر کشور‌ها هم در حال افزایش است. گستره جغرافیایی تحریم‌ها افزایش پیدا کرده است، کشور‌های بیشتری شامل آن می‌شوند و این موضوع به خودی خود در بلند مدت اعتبار تحریم‌ها را کم می‌کند و کشور‌های دیگر هم به این نتیجه خواهند رسید که باید با این تحریم‌ها مقابله شود. این تحریم‌ها نه تنها برای ایران بلکه در کل جهان یک روند سعودی را طی کرده است؛ تحریم‌های سازمان ملل، آمریکا، اتحادیه اروپا و سایر کشور‌ها که به صورت یک جانبه اقدام به اعمال تحریم‌ها کردند. این تحریم‌ها یک پدیده فزآینده بوده و کشور‌هایی که تحت تحریم هستند را به یک اشتراک منافع می‌رساند که همین موضوع مبنای مقابله با تحریم‌ها قرار می‌گیرد.
در شرایط فعلی آمریکا به این نتیجه رسیده است که برای جلوگیری از کم ارزش شدن یا بی اثر شدن تحریم ها، تحریم‌هایی که در گذشته اعمال کرده را در مورد سایر کشور‌ها کمی کاهش دهد تا ظرفیت اثرگذاری تحریم‌ها را حفظ کند. تا ابد نمی‌توان با اعمال تحریم روی کشور‌های دیگر فشار آورد، چراکه کشور‌ها انطباق پیدا می‌کنند یا حتی مقابله می‌کنند. اقتصاد ایران با وضعیت تحریم انطباق پیدا کرده است، بنابراین دولت آمریکا چاره‌ای جز این ندارد که تحریم‌های ایران را بردارد.
ایران به هیچ وجه از موضع خود کوتاه نمی‌آید!
غربی‌ها اگر تدابیر سیاسی مطلوب داشتند باید اعلام می‌کردند که ۵ تحریم موثر و مهم ایران را برای نشان دادن حسن نیت خود را برمی‌دارند تا ایران هم یک گام به سمت جلو بردارد، همانطور که گفته شد توقف پروتکل الحاقی ممکن است که برای کشورمان هم عواقب سخت و دشواری داشته باشد، اما به هیچ وجه نمی‌شود که از حقوق مسلم خودمان بگذریم، لذا تصمیم ایران در این مقطع علی همه عوارض‌ها اجتناب ناپذیر است.
شاید برخی‌ها از جمله آقای بایدن و دموکرات‌ها درصدد باشند که اقدامات خلاف برجام ترامپ که در شکل دهی به آن چند صد تحریم را بر کشور ما اعمال کرده است را به ما بفروشند و بگویند این به عنوان یک گام موثری است، اما نه این فریبکاری است، مسئله ما این است که مسیری که آمریکا و غربی‌ها در پیش گرفتند که شکل دهی به یک ساختار تحریمی است، برای ما قابل قبول نیست، بنابراین بایستی لغو تمامی تحریم‌ها ذکر شده در برجام را در دستور کار بگذارند. اینکه بخواهند با امکان دسترسی به منابع مالی خودمان در کره، دریافت وام ۵ میلیاردی که از بانک جهانی درخواست کرده بودیم یا فروش مقداری نفت ما را گول بزنند قابل قبول نیست.
اقدامات نمایشی روز‌های اخیر روباه مکار،امریکا با برجام
بایدن نامه ترامپ به سازمان ملل در مورد ایران را پس گرفته و با وعده‌هایی توخالی و سطح پایین سعی دارد چهره‌ای موجه از آمریکای دموکرات را ارائه دهد. این اقدامات نمایشی فاقد ارزش حقوقی است، وعده‌هایی همچون رفع محدودیت تردد دیپلمات‌های ایرانی، نمی‌تواند دلایل محکمی برای ایجاد اعتماد مجدد به این کشور باشد.آمریکا به هیچ کدام از وعده‌های خود در برجام عمل نکرد در حالی که ایران به طور کامل به تعهدات خود پایبند بود و این بی‌اعتمادی حاصل عملکرد آمریکایی هاست.
این خواسته یک ملت است که قلدری روباه مکار،آمریکا را بر‌نمی‌تابد و حاضر نیست با وعده‌های توخالی روباه مکار دوباره از یک سوراخ دوبار گزیده شود چراکه عقل و منطق این ساده لوحی را نمی‌پذیرد. بازگشت آمریکا به برجام چه به عنوان میهمان و چه عضو سابق مذاکرات هیچ اهمیتی ندارد، امروز بحث پاسداری از منافع ملی جمهوری اسلامی ایران مهم است نه حضور آمریکا و تاکید مجلس روی این موضوع است و از آن کوتاه نخواهد آمد.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین در ادامه تشریح کرد: حرکات نمایشی آمریکا در قبال ایران در حالی است که شدیدترین تحریم‌های طول تاریخ را بر ملت ما تحمیل کرده و دامنه این تحریم‌های ضد انسانی را حتی تا دارو و درمان هم گسترش داده و این حرف ما نیست بلکه سخن سیاستمداران خودشان است.سران آمریکا باید بدانند که از موضع بالا نمی‌توانند به ایران امر و نهی کنند، مجلس یازدهم با نگاه دوراندیشانه و منطقی ضمن توجه به منافع ملی، با وعده‌های توخالی و بدون پشتوانه آمریکا با حساسیت بیشتری برخورد می‌کند تا تجربه‌های تلخ گذشته دیگر تکرار نشود.
رویکرد ایران مقابل امریکا،ایران شرط معین می کند
رهبر معظم انقلاب با هوشمندی و پیش‌بینی رفتار طرف‌های قانون‌شکن و بدعهد در برجام، در فصل‌الخطابی در ۱۹بهمن‌ماه حرف قطعی ایران را درخصوص بازگشت آمریکا به برجام بیان کردند.ایشان فرمودند: تا به حال وعده دادید و دیگر وعده اثری ندارد. امروز ایران فقط منتظر عمل است. درباره قضیه تحریم‌ها اولا در جمهوری اسلامی کسی گوشش بدهکار مهمل‌گویان بدون استحقاق -چه در اروپا چه در آمریکا- نیست. ثانیا اگر بخواهیم منطقی صحبت کنیم آمریکا و سه‌کشور اروپایی که همه تعهدات برجام را زیرپا گذاشته‌اند حق ندارند شرط و شروط بگذارند. آن‌ها به هیچ‌کدام از تعهدات برجامی‌شان عمل نکرده‌اند.
حضرت‌آیت‌الله خامنه‌ای تاکید کردند: طرفی که حق دارد شرط معین کند، ایران است. چون جمهوری اسلامی به همه تعهدات عمل کرد. ما حق داریم برای ادامه برجام شرط بگذاریم و این شرط را گذاشتیم و گفتیم و هیچکس هم از آن عدول نخواهد کرد. اگر می‌خواهند ایران به تعهدات برجامی برگردد، آمریکا باید تحریم‌ها را کلا در عمل لغو کند و ما بعد راستی‌آزمایی کنیم و ببینیم که درست تحریم‌ها لغو شده، آن‌وقت به تعهدات برجامی برمی‌گردیم. این سیاست قطعی جمهوری اسلامی است و مورد اتفاق مسوولان کشور هم هست و از این سیاست برنخواهیم گشت.
رئیس جمهور آمریکا در چند ماه گذشته بارها و بارها از بازگشت به برجام و رفع تحریم‌ها سخن گفته بود، انتظار می‌رفت عقلانیت به دیپلماسی آمریکا باز گردد و به تعهدات و امضایی که ماه‌ها برای رسیدن به‌آن تلاش شده است عمل کنند، اما او هم راه رئیس جمهور قبلی را در پیش گرفت.
رئیس جمهور جدید آمریکا چند روز گذشته در کنفرانس امنیتی مونیخ با اشاره به برنامه هسته‌ای کشورمان گفت که ما آماده تعامل دوباره در چارچوب ۱+۵ در خصوص برنامه هسته‌ای ایران هستیم، اما باید دید که در نهایت این رئیس جمهور سردرگم می خواهد چه رویکردی در پیش بگیرد و باید منتظر ماند تا دید اقدامات نمایشی کاخ سفید رنگ و بوی عمل و لغو تحریم های جدی تری را نیز به خود می‌گیرد یا خیر. در هر صورت همانطور که گفته شد و مقامات و مسئولان عالی رتبه کشورمان یک صدا بر آن تاکید کردند موضع ایران همان است که گفته شد لغو تمامی تحریم های ذکر شده در برجام و ابراز پشیمانی امریکا از ظلم چندین ساله خود به مردم جمهوری اسلامی ایران.
در پایان:اقدام عملی ببینیم، اقدام عملی می‌کنیم.
ارسال دیدگاه