رایجترین مشکل بیماران سرپایی کمردرد است و پس از آن گردندرد رواج بیشتری در بین آنها دارد. گفته میشود که 80% مردم، در برههای از زندگی درد پایین کمر را تجربه خواهند کرد. برخی از بیمارانی که میبینیم سابقهی تروما (آسیب شدید) یا حادثهای دارند که باعث دردشان شده؛ اما اکثر آنها نمیدانند دردشان چگونه آغاز شده است. همانند سایر صدمات و دردها، تشخیص زودهنگام، مشاوره و درمان، برای جلوگیری از مزمنشدن درد و تلاش برای عدم بروز مجدد این مشکلات، ضروری است.
درد پایین کمر
درد پایین کمر علائم مختلفی دارد؛ از کمردرد خفیف گرفته تا پادرد مداوم که با عنوان سیاتیک نیز شناخته میشود و علائم مختلف دیگر. «معمولاً علت درد سیاتیک بخاطر فتق یکی از دیسکهای ستون مهرهها و اعمال فشار ناشی از آن بر روی عصب سیاتیک است.»
اغلب دردهای پایین کمر، مربوط به ساختارهای غیر استخوانی (مانند: رباط، عضله، غضروف مفصلی، کپسول مفصلی و دیسکهای بین مهرهای) هستند. البته احتمال آسیبهای استخوانی نیز وجود دارد؛ این مورد، معمولاً (اما نه منحصراً) یا در ورزشکارانی که ورزشهای کششی/چرخشی (مانند: ژیمناستیک، بولینگ سریع کریکت) انجام میدهند، رخ میدهد.
گردندرد
همانند کمردرد، گردندرد هم انواع مختلفی دارد. اگر در گردنتان مشکل فشردگی ریشهی عصب دارید، معمولاً درد به کتف و بازوها کشیده خواهد شد. صدمات ویپلش، که در سوانح و تصادفات جادهای و یا در ورزش رخ میدهند، معمولاً بلافاصله علامتی ندارند ولی در طول چند ساعت یا چند روز، مرتباً شدتشان زیاد خواهد شد.گردندرد میتواند ناشی از مشکلات دژنراتیو، مانند فتق دیسک گردن باشد. این مشکلات دژنراتیو معمولاً در ابتدا بدون علامت هستند، اما اگر فتق دیسک بین مهره های گردن، عصبهای نخاع را تحت فشار قرار دهد، درد شروع خواهد شد.
فیزیوتراپی برای مشکلات ستون فقرات
افرادی که مبتلا به مشکلات ستون فقرات هستند، معمولاً قبل از درمان با روشهای تهاجمی مانند جراحی کمر، بهمدت 4هفته به درمان کمر درد توسط فیزیوتراپی می پردازند، که درمانی اولیه و محافظهکارانه (غیرجراحی) است. هدف فیزیوتراپی، کاهش درد کمر و درد گردن، افزایش کارکرد و آموزش فرد برای رسیدن به برنامهای محافظتی برای جلوگیری از مشکلات بعدی کمر است.
انواع متداول فیزیوتراپی عبارتند از:
- فیزیوتراپی غیرفعال یا فیزیوتراپی مجهول (مدالیته): این مورد شامل کارهایی است که برای فرد انجام میشود، مانند گرم کردن، استفاده از یخ و تحریک الکتریکی. مثلاً ممکن است قبل از ورزش و کشش، برای گرم کردن عضلات از پد گرمکننده و بعد از ورزش و کشش نیز برای تسکین عضلات و بافتهای نرم، از کیسه یخ استفاده شود.
- فیزیوتراپی فعال: این مورد بر ورزشها و تمارین خاص تمرکز دارد. در اکثر درمانهای مربوط به پایین کمر، ورزش فعال مهمترین اصل در برنامهی فیزیوتراپی است.
فیزیوتراپی غیرفعال یا فیزیوتراپی مجهول برای عارضههای ستون فقرات
مدالیتههایی برای کاهش علائم استفاده میشود؛ این مدالیتهها، برای تسکین درد حاد پایین کمر (مثلاً دردهای پایین کمری که شدید و طاقتفرسا هستند) در بیماران خیلی مؤثرند. فیزیوتراپیستها و کایروپراکتورها، معمولاً از مدالیتهی غیرفعال (مدالیتهی مجهول) استفاده میکنند.
درمان با گرما و یخ
گرما یا یخ همیشه در دسترس هستند و متداولترین روش مدالیته میباشند؛ این درمانها کمک میکنند تا اسپاسم عضلانی و التهاب کاهش یابد.
برخی از بیماران بعد از گرما درمانی، مانند استفاده از پد گرم و برخی دیگر بعد از یخ درمانی، مانند ماساژ با یخ، دردشان تسکین مییابد. این دو روش را میتوان یک در میان نیز استفاده کرد. هرکدام از این روشها، باید هر دو ساعت یکبار و هربار به مدت 10-20 دقیقه استفاده شود و در اوایل بروز درد (روزهای ابتدایی) مؤثرتر خواهد بود.
یونتوفورزیس
یونتوفورزیس دستگاهی است که استروئید را از طریق پوست وارد بدن میکند. استروئید روی پوست زده میشود و جریان الکتریکی باعث جابهجا شدن آن به زیر پوست خواهد شد. سپس استروئید در ناحیهای که درد دارد، اثر ضدالتهابی خواهد داشت. این مدالیته، برای تسکین درد حاد خیلی مؤثر است.
الکتروتراپی با دستگاه تنس (TENS)
در دستگاه محرک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS)، از محرک الکتریکی برای کنترل احساس درد پایین کمر استفاده میشود، که این کار با کمک ایجاد اختلال در سیگنالهای دردی که به مغز فرستاده میشود، صورت میگیرد. ابتدا الکتروتراپی آزمایشی با دستگاه تنس (TENS) انجام میشود و اگر درد بیمار به میزان چشمگیری تسکین یافت، برای تسکین درد پایین کمر از دستگاه تنس (TENS) در منزل و به مدت طولانی استفاده خواهد شد.
اولتراسوند
اولتراسوند نوعی گرمکردن عمیق است که در آن امواج صوتی از طریق پوست به بافت نرم میرسند. اولتراسوند برای تسکین درد حاد بسیار مؤثر بوده و میتواند باعث تسریع روند بهبود شود.
فیزیوتراپی فعال
علاوه بر فیزیوتراپی غیرفعال، فیزیوتراپی فعال (ورزش) نیز برای توانبخشی ستون فقرات ضروری است. معمولاً برنامهی ورزشی برای کمر فرد بیمار باید ترکیبی از موارد زیر باشد:
ورزشهای کششی
تقریباً همهی افرادی که به درد پایین کمر مبتلا هستند، باید روزانه 1-2 مرتبه عضلات همسترینگ را بکشند. کشش سادهی همسترینگ زیاد طول نمیکشد، اما ممکن است بهخاطرسپردن آن دشوار باشد و مخصوصاً درصورت عدم وجود درد، انجام این حرکت فراموش شود.
بنابراین، بهتر است که تمارین کششی همسترینگ هرروز در زمان مشخصی انجام شود تا جزئی از برنامهی روزانهی فرد شود. کششهای دیگری نیز وجود دارد که فرد میتواند برای تسکین درد پایین کمر انجام دهد.
ورزشهای تقویتی
برای تقویت عضلات کمر و گردن، باید یک روز در میان و به مدت 15-20 دقیقه حرکات پویای تقویت گردن یا ورزشهای تجویزی دیگر را انجام داد.
تقویت عضلات مرکزی نیز در درمان درد پایین کمر نقش مهمی دارد. برای رسیدن به نتیجهی دلخواه، باید ورزشها را به درستی انجام داد؛ پس بهتر است که این ورزشها را با کمک فیزیوتراپیست یاد بگیرید.
ورزشهای هوازی (ایروبیک) ملایم
حرکات ایروبیک ملایم، در کاهش درد مؤثر هستند. این حرکات انواع مختلفی دارند، ازجمله: راهرفتن (پیادهروی)، دوچرخهسواری، شنا یا آبدرمانی. بهتر است تمارین ایروبیک سهبار در هفته، در روزهایی که نوبت تمارین تقویتی نیست و هربار 30-40 دقیقه، انجام شود.
ارسال دیدگاه