با فرهاد نظری مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی کشور گفت و گویی داشتیم که او از سهم پررنگ موسیقی در فهرست میراث معنوی ملی و جهانی گفت. نظری به خراسان گفت:«سهم موسیقی در میان آثار ثبت شده ملی و جهانی، بسیار پررنگ و در خور اعتناست. موسیقی بخشی های خراسان، موسیقی ردیف ایرانی وهنر ساختن و نواختن کمانچه به صورت مشترک با جمهوری آذربایجان، در میان ۱۳ اثر ثبت شده جهانی مربوط به موسیقی دیده می شود. البته در پرونده «ساختن و نواختن کمانچه»، چهار نوع کمانچه از ایران و یک نوع از آذربایجان معرفی شد.
به همه این ها، هنرهای دیگری مانند تعزیه، نقالی و هنر قصه گویی ایرانی، آیین پهلوانی و نوروز را بیفزایید که در همه این ها موسیقی نقش کلیدی و غیر قابل انکاری دارد. حتی چوگان که سال گذشته آن را به ثبت رساندیم، همراه روایتگری و موسیقی بود.
امسال پرونده «ساختن و نواختن دوتار» را آماده و برای سال بعد به سازمان یونسکو پیشنهاد و ارسال کردیم. این پرونده ناحیه شمال شرق، یعنی استان های خراسان، گلستان و مازندران را شامل می شود. کشورهای دیگری مانند ترکمنستان و افغانستان که ساز تار دارند نیز می توانند به این پرونده ملحق شوند. به هر حال ما در ارسال پرونده ها، محدودیت هایی داریم به طوری که هر دو سال یک بار، می توان پرونده ای را برای بررسی و ثبت به یونسکو ارسال کرد. یونسکو به پرونده هایی که چند کشور منتظر ثبت آن هستند، زودتر رسیدگی می کند».
برای ثبت جهانی یک اثر در فهرست میراث معنوی یونسکو، آن اثر باید ثبت ملی شود. ثبت ملی یک اثر بین شش تا ۹ ماه طول می کشد و ثبت جهانی آن پس از تشکیل پرونده، حدود دو سال زمان می برد. یونسکو هر دو سال یک بار، پرونده های پیشنهادی را می پذیرد و پس از بررسی به ثبت آن رای مثبت یا منفی می دهد. تشکیل پرونده های ارسالی، مراحل زیادی دارد.
جمع‌آوری پرونده بر اساس گزینه های مدنظر یونسکو است مثلا از چند کلمه بیشتر یا کمتر نباشد یا به هیچ وجه مسائل سیاسی در آن وجود نداشته باشد. داریوش پیرنیاکان سرپرست تیم تهیه‌کننده و تدوین پرونده ثبت کمانچه می گوید:« ما باید یک ساعت فیلم از چهار منطقه ای که کمانچه در آن جا ساز اصلی است، تهیه می‌کردیم. نواحی استان‌های آذربایجان، لرستان، ترکمن و شهرهای ایران که کمانچه ساز شهری آن جاست. فیلم بردار باید از همه این مناطق و مراحل ساخت و نوازندگی کمانچه فیلم برداری می‌کرد. از کلاس‌ها و نوازندگان نیز باید فیلم برداری و سپس روی آن نریشن گذاشته و تلخیص می‌شد.
از یک ساعت آن فیلم، تنها ۱۰ دقیقه نیاز بود چون در کنفرانس عمومی یونسکو، برای تماشای فیلم بیش از ۱۰ دقیقه زمان نیست. بعد از این که قرار شد آذربایجان با ما شریک شود، باید نیمی از این فیلم را به آن ها اختصاص می‌دادیم. فیلمی که ما تهیه کردیم نسبت به فیلم آذربایجان، بسیار دقیق‌تر بود. »
ارسال دیدگاه