اسکار یا جوشگاه
اسکار یا جوشگاه به ترمیم ناقص آسیبهای پوستی در اثر تصادف، جراحی و یا بیماریها مانند آکنه میگویند.
اسکارها به ۳ گروه اصلی تقسیم میشوند:
- هایپرتروفیک که با تشکیل بافت اضافه همراه است.
- آتروفیک که با از بین رفتن قسمتی از بافت و با فرو رفتگی پوست همراه است.
- نرموتروفیک که پوست به شکل نرمال ترمیم شده است و هیچ گونه برجستگی یا فرورفتگی ندارد ولی کمرنگتر یا پررنگتر از پوست اطراف است.
چه کارهایی را میتوان برای بهبود اسکار انجام داد؟
امروزه روشهای متعددی به کار میرود که اغلب در کلینیکهای پوست و با بیحسی موضعی انجام میگیرند. تنها برای ترمیم موارد شدید نظیر سوختگیهای وسیع نیاز به بیهوشی عمومی و بستری شدن در بیمارستان است اما عموماً درمان جوشگاه مستلزم اعمال جراحی سنگین و پرعارضه نمیباشد.روشهای جدید میتوانند تغییراتی در طول، پهنا یا جهت اسکار ایجاد نموده و یا اسکارهای فرو رفته را بالا آورده و انواع برجسته را مسطح کنند اما هیچگاه جوشگاه را کاملاً از بین نمیبرند و هیچ روش جادویی وجود ندارد که پوست را به وضعیت اولیه قبل از پیدایش اسکار برگرداند. روشهای اصلاح جراحی میتوانند بهبودی در ظاهر پوست ایجاد کنند اما خود آثاری در پوست به جای میگذارند که البته بهتر از اسکار اولیه هستند.
مهمترین مرحله در درمان، مشورت دقیق و طراحی برنامه درمانی مناسب است. به هر حال تأکید ما این است که اسکارها با هم متفاوت هستند و هر یک نیازمند روش درمانی خاص میباشند و اغلب نیاز به صبر و بردباری بیمار و تسلط پزشک به روشهای مختلف درمان و اتخاذ برنامه درمانی ترکیبی مناسب است.
روشهای ترمیم اسکار
1- ساب سیژن
در گذشته برای ساب سیژن از وسایلی مانند نوکور که شبیه تیغ جراحی و برنده بود استفاده میشد. این کار دردناک و با ریسک عوارض جدی همراه بود اما امروزه ما از وسیله مخصوص این کار که سابسیژکتور نامیده میشود و تزریق تامیسنت استفاده میکنیم که بدون درد و ریسک عوارض بسیار پایین است.
2- میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ از روشهای جدید که نتایج مناسب و قابل قبول در درمان دارد. از مزایای آن هزینه مناسب، نداشتن دوره نقاهت و کم عارضه بودن است.
3- تزریق فیلر
تزریق فیلر شامل تزریق ژل استاندارد یا چربی خود فرد به داخل بافت است که بیشتر در اسکارهای فرو رفته (اتروفیک) کاربرد دارد. مقدار ماده تزریق شده بستگی به اندازه و سفتی اسکار دارد. بهبودی با این روش فوری است.
4- سرما درمانی
منجمد کردن لایههای فوقانی پوست گاهی حجم اسکار را کاهش میدهد. این روش عمدتاً در درمان جوشگاههای برجسته (هایپرتروفیک و کلویید) به کار میرود.
5- تزریق کورتیکوستروئیدها
تزریق این مواد در نرم کردن اسکارهای سفت (گوشت اضافه) کاملاً موثر است و سبب کوچک و مسطح شدن آنها میشود.
6- لیزر برای اسکار
لیزرهای مختلفی در درمان به کار میروند. بر اساس نوع اسکار باید دستگاه لیزر مناسب انتخاب شود. لیزرهای معمول برای درمان شامل لیزرهای PDL ، Co2 – Fractional ، Erbium و… میباشند. در برخی موارد که رنگ اسکارها سرخ بوده و هنوز زمینه التهابی در آنها وجود دارد، میتوان از لیزر PDL استفاده کرد که از طول موج ۵۸۵ نانومتر برخوردار است و میتواند در کم رنگ کردن ته رنگ سرخ این ضایعات و مسطح کردن انواع برآمده اسکارها نیز موثر باشد.
7- پیوند پوست
در این روش بسته به محل اسکار، پوست سالم از بقیه نقاط بدن مانند پشت گوش و… برداشته و به محل مورد نیاز پیوند میشود. البته در محل پیوند نیز ممکن است اسکاری بر جای میماند که از قبلی کمتر آشکار است و با روشهای قبلی میتوان آن را بهبود بخشید.
8- لایهبرداری شیمیایی پوست
در این روش به کمک یک ماده شیمیایی لایه فوقانی پوست برداشته شده تا پوست جدید در محل ایجاد شود که صافتر و بینقصتر به نظر رسیده و یکنواخت شود. این روش بیشتر در پوست صورت استفاده میشود و برای اسکارهای سطحی مفیدتر است. این روش در درمان اسکارهای فرو رفته آکنه و نیز آبله مرغان نتایج خوبی به همراه دارد.
9- اصلاح اسکار با جراحی
این روش یکی از روشها برای اسکارهای پهن یا وسیع است. برداشتن اسکار و به هم رساندن لبههای زخم، روش خوبی جهت درمان است که مبتنی بر خاصیت بالای ارتجاعی پوست میباشد. اسکارهای پهن را میتوان برداشت و دوباره بخیه کرد به نحوی که خط اسکار باریکتر گردد.گاهی اوقات با جراحی میتوان جهت را طوری تغییر داد که تمام یا قسمتی از آن در مسیر خطوط طبیعی پوست قرار گیرد و کمتر به چشم بیاید. با همین روش میتوان آنها را به مناطقی که کمتر به چشم میآیند (مثل لابهلای خط رویش مو یا خط محل تلاقی بینی و گونهها) منتقل کرد تا دیده نشوند.بهترین نتیجه در اصلاح جراحی وقتی مشاهده میشود که پس از برداشتن جوشگاه، لبههای زخم با فشار کنار هم قرار نگرفته باشند. بنابراین طراحی دقیق برداشتن جوشگاه با در نظر گرفتن جزئیات خطوط طبیعی پوست و جهت عضلات زیر پوست الزامی است و در صورت عدم انتخاب درست بیمار، عدم مهارت جراح و عدم رعایت نکات لازم ممکن است جوشگاه وضعیت بدتری پیدا کند. از روشهای نوین تزریق توکسین در محل بخیه برای شل شدن عضلات اطراف و کاهش فشار روی زخم برای حصول نتیجه بهتر استفاده میشود.
10- تتو
امروزه از تتوهای درمانی (Medical Tattoo) برای اسکارهای همسطح که فقط تغییر رنگ دارند و قابل درمان نمیباشند استفاده میشود.
11- تریپل تراپی
یکی از روشهای نوول و جدید برای درمان اسکارهای هایپرتروفیک و کلویید (گوشت اضافه) استفاده از تریپلتراپی (درمان سه دارویی) است که باید توسط پزشک مجرب انجام شود.
12- مواد پوشاننده
مواد پوشاننده اگر به درستی مصرف شوند میتوانند اسکارها را مخفی کنند. همچنین استفاده مناسب از مواد پوشاننده پس از انجام درمانهای فوق توصیه میشود. در این موارد، در حالیکه اسکار سیر طبیعی بهبودی را طی میکند، مواد آرایشی ظاهر آن را قابل قبولتر میکند.
ارسال دیدگاه