19 فروردین، جشن فروردینگان
ایرانیان باستان جشن ها و رسوم مختلف و فراوانی دارند که به باشکوه ترین حالت ممکن آن را برگزار میکردند، جشن فروردینگان نوعی از این جشن ها است که متاسفانه امروزه کمتر کسی راجع به آن اطلاعات دارد.
میدانيم در آيين مزديسنی وقتی نام ماه و روز با هم موافق میافتد آن روز را جشن میگيرند. روز نوزدهم فروردين ماه که فروردين روز نام دارد از جمله آن است و آن را جشن فروردينگان يا فروردگان میگويند. اين جشن نيز همان طور که از اسمش پيداست به فره وهر درگذشتگان پاک تعلق دارد و به ياد روان آنان میباشد.زرتشتيان عموما از بزرگ و کوچک در اين روز به پرستشگاه میروند، اوستا میخوانند و به عبادت خدا میپردازند و برای شادی روان درگذشتگان جهت ساختمانهای همگانی و رفع احتياج نيازمندان با دادن پول يا مساعدتهای ديگر اقدام لازم را به عمل میآورند. نظير اين جشن در اديان ديگر نيز وجود دارد و آنرا جشن اموات میگويند. در نزد هندوان ستايش نياکان (pitara) شبيه فروردگان ايرانی میباشد.
رمها نيز ارواح مردگان را به اسم مانس، پروردگارانی تصور کرده و فديه تقديم آنها مینمودند و عقيده داشتند روح پس از به خاک سپردن بدن به يک مقام بلند میرسد و هر چند آرامگاه آنان در زمين است ولی قادر است در روی زمين نفوذ و تسلطی داشته باشد و به واسطه فديه و قربانی، توجه او را از عالم زبرين به سوی خود میکشيدند. ماه فوريه در قبرستانها عيدی برای مردگان میگرفتند و نياز مینمودند. در جشن فروردينگان پارسيان هند به آرامگاه میروند و در معبد آنجا چوب صندل بخور میدهندجشن فروردگان شبیه است به عيد. (taussaint)نزد عيسويان کاتوليک، اول ماه نوامبر عيد اموات شمرده میشود. در آن روز از درگذشتگان ياد نموده و مزار آنان را با گل میآرايند. زرتشتيان ايران در جشن فروردگان به آرام گاه درگذشتگان میروند و اوستا میخوانند و احسان و انفاق میکنند و بوهای خوش به آتش مینهند و هفت جور ميوه خشک از قبيل خرما، انجير، سنجد، کشمش و غيره- که در اصطلاح «لرک» نام دارد- تهيه میبينند و موبد بر آنها اوستا میخواند و پس از خواندن اوستا که در واقع تبرک میشود بين مردم تقسيم میکنند. علاوه بر لرک «ميزد» نيز برای انجام مراسم آماده میشود. «ميزد» عبارت است از ميوههای تر و خوراکیهايی است که برای تشريفات آفرينگان گذارده میشود.
فروهر چیست؟
فروردین به معنای فروهرها و ماه فروردین ماه فروهرها است و جشن فروردینگان برای تجلیل از فروهرهاست. در پاسخ به سوالات شما کاربران در مورد این واژه باید بگوییم که این واژه در اوستا فروشی و در زبان پهلوی فروهر گفته میشود و به معنی نیروی پیشرفت و سربلندی و یکی از موجودات اساطیری ایران است.فروهر نوری ست سرچشمه گرفته از خداوند که در بدن هر یک از ادمها وجود دارد و روح محافظ اوست و از آن جز روشنایی و راهنمایی چیزی دیگری تراوش نمی کند. فروهر روح محافظ انسان است که پیش از تولد وجود دارد و پس از مرگ نیز باقی می ماند یعنی فروهر هر انسان پس از مرگ به سرچمشه خود می پیوندد.
بدی های انسان بر روح پاک و آسمانی او تاثیر نمی گذارد و تنها وجود زمینی انسان به سبب گناهانش در دوزخ رنج می برد. به این دلیل که فروهرها پاکند ، از یاوران نیروهای اهورایی هستند و به اهورامزدا در نبرد با اهریمن کمک می کنند و مانع فرار اهریمن از جهان روشنی می شوند که با زور در آن وارد شده بود.برخی ایران شناسان برای فروهر معنای «گزینش» را در نظر گرفته اند زیرا بخشی از انسان است که توانایی گزینش میان خوب و بد را دارد.
برخی دیگر معنی «فروهر» را «نگاهبان، پشتیبان» می دانند و «ور» را «پوشاننده، در برگیرنده» معنا می کنند. «ور» به معنای «آبستن کردن» است و ارتباط فروهرها با زاییدن این است که در باور مردم در گذشته ارواح نیاکان باعث آبستنی زنان می شد. است.به عقیده بیلی (Bailey)، ایران شناس بزرگ، این واژه برگرفته شده از بن «ورتی» (varti_) به معنای «دلاوری» است و معتقد است فروهر نماینده روان پهلوانی در گذشته بود که مجسمه دلیری شناخته می شد. نماد فروهرنیز همان نماد اهورامزدا یا ایزد باستانی بالدار است که بر فراز بسیاری از سنگ نبشته های شاهان هخامنشی بر سر در کاخ ها و تندیس ها حک شده است.
در اين روز نان مقدس هم که «درون» نام دارد (در اوستا دره ئونه) میآورند و به مردم میدهند و علاوه بر اين نان ديگری که از روغن کنجد درست میشود و نان گرد است و به «سورک» معروف است آماده مینمايند. «سورک» مانند نان روغنی است که مسلمانان در جمعه آخر سال درست میکنند و مخصوصا در قبرستان میبرند و به مردم میدهند. در اين روز معمولا قسمتی از فروردين يشت و همچنين نمازهای ديگر را که به آفرينگان اردا فروش يا فروردينگان و آفرين بزرگان معروف است میسرايند. در اين جا لازم است ياد آور شويم موبدان و ساير زرتشتيان پيش از خواندن آفرينگان يا قسمتهای ديگر اوستا آداب طهارت به جا میآورند يعنی وضو میگيرند و دست و صورت میشويند که در پهلوی «پادياب» گفته میشود.
ارسال دیدگاه