زیست شناسی برای کودکان

زیست شناسی چیست؟

زیست شناسی شاخه ای از علم است که به مطالعه حیات و موجودات زنده می پردازد. این شامل موضوعاتی مانند سلول، ژن ها، وراثت، میکروارگانیسم ها، گیاهان، حیوانات و بدن انسان می شود.

زیست‌شناسی یا بیولوژی بخشی از علوم هفت‌گانه است که گونه و شیوهٔ زندگی جانداران را بررسی می‌کند. این دانش به بررسی ویژگی‌ها و رفتار جانداران، خاستگاه، فرگشت و چگونگی پیدایش گونه‌ها و افراد (جمعیت)، و نیز به بررسی تعامل جانداران با یکدیگر و محیط پیرامونشان می‌پردازد

کلمه زیست شناسی از کلمه یونانی “bios” به معنای زندگی و “logia” به معنای “مطالعه” گرفته شده است. این دو کلمه را کنار هم بگذارید و به “مطالعه زندگی” می رسید.

زیست شناسی

موضوعات زیست شناسی

سلول
سلول
چرخه و تقسیم سلولی
هسته
ریبوزوم ها
میتوکندری
کلروپلاست ها
پروتئین ها
آنزیم ها

بدن انسان
بدن انسان
مغز
سیستم عصبی
دستگاه گوارش
بینایی و چشم
شنوایی و گوش
بو کردن و چشیدن
پوست
ماهیچه ها
نفس كشيدن
خون و قلب
استخوان ها
فهرست استخوان های انسان
سیستم ایمنی
اندام ها

تغذیه
تغذیه
ویتامین ها و مواد معدنی
کربوهیدرات ها
لیپیدها
آنزیم ها

ژنتیک
ژنتیک
کروموزوم ها
DNA
مندل و وراثت
الگوهای ارثی
پروتئین ها و اسیدهای آمینه

گیاهان
فتوسنتز
ساختار گیاهی
دفاع گیاهی
گیاهان گلدار
گیاهان غیر گلدار
درختان

موجودات زنده
طبقه بندی علمی
حیوانات
باکتری ها
پروتیست ها
قارچ
ویروس ها

بیماری
بیماری عفونی
دارو و داروسازی
اپیدمی ها و همه گیری ها
اپیدمی ها و همه گیری های تاریخی
سیستم ایمنی
سرطان
ضربه مغزی
دیابت
آنفولانزا

زیست شناسی

زیست شناسی بر اساس برخی از نظریه ها و مبانی کلیدی است:

سلول – سلول واحد اساسی تمام زندگی است. هر موجود زنده از یک یا چند سلول تشکیل شده است.

ژنتیک – ژنتیک مطالعه چگونگی انتقال ویژگی ها و ویژگی های موجودات از نسلی به نسل دیگر است.

هموستاز – هموستاز فرآیندی است که توسط آن یک موجود زنده یا سلول قادر به تنظیم شرایط خود است. به عنوان مثال، انسان قادر است دمای بدن خود را تا 98.6 درجه تنظیم کند.

انرژی – همه موجودات زنده قادر به استفاده از مواد خارجی برای انرژی هستند. به عنوان مثال، انسان از مواد غذایی مانند سبزیجات و گوشت استفاده می کند. گیاهان از طریق فتوسنتز انرژی را از خورشید جمع آوری می کنند.

شاخه های علم  زیست شناسی

شاخه های زیادی از علم که بخشی از زیست شناسی هستند، از جمله اکولوژی (نحوه تعامل موجودات با محیط خود)، کشاورزی (مطالعه تولید محصولات زراعی از زمین)، بیوشیمی (واکنش های شیمیایی مورد نیاز برای حمایت از حیات)، گیاه شناسی (مطالعه گیاهان)، فیزیولوژی (نحوه عملکرد موجودات زنده)، و جانورشناسی (مطالعه حیوانات).

زیست شناسی را می توان به شاخه های متنوعی تقسیم نمود که گرایش های پرکاربرد ‌و جدید آن عبارتند از: بیوشیمی، ژنتیک، میکروبیولوژی، بیوتکنولوژی، زیست شناسی سلولی-مولکولی،بیوفیزیک و بیوانفورماتیک.

بیوشیمی:(Biochemistry) علمی است که به مطالعه ساختار، فرآیندهای شیمیایی و مکانیسم عمل آنزیم ها در سطح مولکولی می‌پردازد. این ترکیبات در بین موجودات مشترک است. این علم عناصر مختلف را از دو علم بیولوژی و شیمی با هم ترکیب می‌کند و به عنوان ابزار جدیدی در پزشکی، تغذیه، کشاورزی و صنایع گوناگون کاربرد دارد.

ژنتیک (Genetics): بخشی از دانش زیست‌شناسی است که به وراثت و تفاوت‌های جانداران می‌پردازد. با استفاده از قوانین و مفاهیم موجود در این دانش می‌توانیم به همانندی یا ناهمانندی دو جاندار نسبت به یکدیگر پی ببریم و بدانیم که چگونه و چرا چنین همانندی یا ناهمانندی در داخل یک جامعه گیاهی یا جانوری، به وجود آمده‌است.

میکروبیولوژی(Microbiology) : این رشته در مورد چگونگی استفاده بهینه از میکروارگانیسم ها و جلوگیری از ضررها و زیان‌هایی که میکروارگانیسم ها می توانند به حیات انسان ها، دام‌ها و نباتات وارد کنند، بحث می کند. هم‌چنین در این رشته میکروبهایی که برای انسان بیماری زا هستند و چگونگی فعالیت آنها بررسی می شود.

بیوتکنولوژی(Biotechnology) : علمی که از موجودات زنده برای ساخت یا تغییر محصولات، ارتقا کیفی گیاهان یا حیوانات و تغییر صفات میکروارگانیسم‌ها برای کاربردهای ویژه استفاده می‌کنند. تاکید اصلی در زیست فناوری بر روش های نوین در انتقال و تکثیر ژن های مورد نیاز در موجودات مختلف جهت کاربردهای درمانی می باشد.

سلولی-‌‌ مولکولی (Cellular and Molecular Bio.): از مهمترین‌ مولکول‌هایی‌ که‌ در حیات‌ سلول‌ مؤثر هستند، نوکلئیک اسیدها و پروتئین‌ها می‌باشند. نوکلئیک اسیدها مرکز ذخیره‌ اطلاعات‌ و صدور فرمان‌ و پروتئین‌ مسؤولیت‌ اجرای‌ این‌ فرمان‌ها را بر عهده‌ دارند. در زیست‌شناسی‌ سلولی‌ مولکولی‌ چگونگی‌ این‌ فعالیت‌ها و عملکرد اجزای سلول، بررسی‌ می‌شود.

بیوانفورماتیک (Bioinformatic) : بیوانفورماتیک دانش استفاده از علوم کامپیوتر و آمار و احتمالات است. در چند دهه اخیر، پیشرفت در زیست‌شناسی مولکولی و تجهیزات مورد نیاز تحقیق در این زمینه باعث افزایش سریع تعیین توالی ژنوم بسیاری از گونه‌های موجودات شد، تا جایی که پروژه‌های تعیین توالی ژنوم‌ها از پروژه‌های بسیار رایج به حسب می‌آیند