زندگینامه پادشاه هخامنشی اردشیر سوم:
زندگینامه اردشیر سوم یا اُخُوس یا وهوک یازدهمین پادشاه هخامنشی پسر اردشیر دوم و آستاتیرا مادر او بود.
اردشیر سوم در واقع پسر و جانشین اردشیر دوم هخامنشی بود و مادر وی نیز آستاتیرا نام داشت که پس از مرگ پدرش بر اریکه شاهی تیکه زد و پس از حدود 6 سال شاهی در سال 338 پیش از میلاد در پارسه به قتل رسید
نام همسر وی آتوسا (دختر عمه وی) بود و دارای سه فرزند به نام های ارسس، پروشات و بیستانس بود.
وی پس از اینکه به تخت نشست، خود را در سنگ‌نبشت پارسه تخت جمشید ارتَ خْشثَر یا اردشیر نامید.
پادشاهی اردشیر سوم، تماماً صرف خوابانیدن شورش‌ها، در ممالک تابعه گردید.
پادشاهی اردشیر سوم:
بر هنگام بر تخت نشستن اردشیر سوم هخامنشی، شورش تمام امپراتوری را فرا گرفته بود و همچون زمان داریوش بزرگ، اردشیر سوم نیز مجبور به تصرف کردن دوباره مناطق امپراتوری بود. اما از آنجایی که اردشیر سوم پادشاهی با درایت و قدرتمند بود توانست از عهده این مهم برآید. به گفته مورخان اردشیر سوم برای اینکه کسی از شاهزادگان و نجیب زادگان در غیاب او دست به شورش نزند دستور داد تا 80 تن از شاهزادگان را تنها در یک روز به قتل برسانند.
زندگینامه اردشیر سوم
کشتار در خانوادهٔ شاهنشاهی
اردشیر پس از اینکه بتخت نشست، اولین اقدامش آن شد که برای رهایی از هر دغدغه‌ای، تمام خویشان نزدیک خود را قربانی کرد. می‌گویند وی نه فقط همهٔ برادران و خواهران خویش بلکه برادرزادگان و عموزادگان و تمام کسانی را که گمان می‌کرد، ممکن است از سلطنت ناراضی باشند، کشت.[۴] از مجموع روایات روی هم رفته، بر می‌آید که وی از اول برای ایجاد نظم و انضباط، خود را بیش از همه اسلاف خویش به اعمال خشونت ناچار دیده است و برای تأمین مقصود خود از هیچ گونه قساوتی هم دریغ نکرده است. وی بدون شک سنگدل، تندخوی و وحشی‌گونه بود لیکن در عین حال در عصر و محیط خود فرمانروائی قوی و بااراده بشمار می‌آمد
فرونشاندن شورش ها
١. شورش کادوسیان در گیلان
٢. شورش در فریگیه
۳. شورش فنیقیه، صیدا و قبرس
زندگینامه اردشیر سوم
ظهور فیلیپ و اسکندر مقدونی
پس از برقراری صلح و نظم در کشور که با کاردانی اردشیر سوم و سردارانش انجام شد. مقارن برقراری این مایه نظم و ثبات، در یونان، دولت آتن بر اثر جنگ های داخلی حال و روز خوبی نداشت.
پادشاه جدید مقدونیه شخصی به نام فیلیپ بود ( از سال ۳۸۲ تا ۳۳۶ پیش از میلاد) که وی نیز مقارن با پادشاهی اردشیر سوم بر تخت نشسته بود، بر این اندیشه بود که با توجه به ضعف یونان، تمام خاک یونان را زیر سلطه خویش درآورد و مزدوران یونانی را که فقط با دریافت پول در اسیا می جنگیدند را به ارتش خود وارد کند و بر علیه امپراتوری ایران تجهیز کند.
اردشیر سوم که پادشاهی باهوش بود از خطری که ممکن بود فیلیپ برای او در اسیا ایجاد کند آگاه بود، و حتی به ساتراپ های خود در آسیای صغیر دستور داده بود که حدالمقدور یونانیان را در جنگ با فیلیپ کمک و یاری کنند. حتی یونانیان نیز با فرستادن پیک هایی خطر فیلیپ را گوشزد کردند و از شاه بزرگ خواستند تا آنان را یاری دهد ولی در همین هنگام اردشیر سوم توسط زهری که باگواس خواجه در جام شراب وی ریخته بود به قتل می رسد و این کمک رسانی بدون نتیجه می ماند و یونانیان بی آنکه کمکی از دربار ایران دریافت کنند شکست می خوردند و فیلیپ بر یونان مسلط می شود.
فیلیپ پدر اسکندر مقدونی در سال ۳۳۶ قبل از میلاد، در حال تدارکات جنگ با ایران بود که دربار ایران طی توطئه ای او را به قتل می رسانند و این خطر بزرگ به طور موقت رفع می شود.
بیشتر بخوانید:قوم پارس ها که بودند؟ ظهور امپراتوری هخامنشیان/پادشاهان هخامنشیان
زندگینامه اردشیر سوم
کشته شدن اردشیر
اردشیر در ۳۳۸ پ. م به دسیسه باگواس، خواجه دربار مسموم شد و او را در تخت جمشید به خاک سپردند. ارسس، فرزند او نیز که پس از وی به پادشاهی رسید، بعدها به دست باگواس به همراه دیگر اعضای خانواده اش کشته شد.
با این که اردشیر سوم پادشاهی بسیار سخت گیر و خشن بود ولی نشان داد که شاهی کاردان و با تدبیر است، و اگر به قتل نمیرسید، ایران هخامنشی سقوط نمی کرد ولی همانطور که می دانیم با از میان رفتن اردشیر به وسیله باگواس خواجه راه برای اسکندر مقدونی برای حمله به ایران هموار شد و به گفته مورخان باگواس با به قتل رساندن اردشیر سوم، سلطنت ایران را به اسکندر سپرد و نه به ارسس.
جانشینی اردشیر سوم
اردشیر فرزندان بسیاری داشت ولی تنها نام‌های یکی دو تن از آنها در تاریخ ذکر شده و ظن نیرومند این است، که دیگران را باگواس خواجه کشته است. بعد از کشتن اردشیر، باگواس خواجه پسر کوچک شاه، بنام آرسس، یا ارشک را همچون شاهزاده ای دست نشانده، بر تخت نشانده و خود زمام کارها را برعهده گرفت.
آتوسا زن اردشیر با سه دختر او نیز از مرگ جستند. یکی از این دختران پروشات نام داشت و بعدها زن اسکندر شد.
آثار به جا مانده از دوران پادشاهی اردشیر سوم
اردشیر در تخت جمشید پلکانی سنگی ایجاد کرد که در کتیبه اش به آن اشاره می کند، وی در این کتیبه بعد از ستایش اهورا مزدا نیاکان خود را برمی شمارد و از اهورا مزدا و میثر می خواهد تا کشور او را بیابند، تنها بنایی که از دوران پادشاهی او باقی مانده، کاخی است که در دوران سلطنت او در بابل ساخته شده است.
بیشتر بخوانید:زندگینامه اردشیر دوم دهمین شاهنشاه هخامنشی
ارسال دیدگاه