زندگی مشترک بدون ازدواج را ازدواج سفید می گویند همباشی یا زندگی مشترک بدون ازدواج یا به اصطلاح ازدواج سفید وضعیتی است که زن و مرد با هم زندگی می‌کنند و رابطه جنسی دارند و کارهای مربوط به خانواده بر دوش هر دو نفر است، ولی بسته به تعریف از نظر قانون، عرف یا شرع زن و شوهر رسمی محسوب نمی‌شوند.
تاریخچه ازدواج سفید در غرب:
در ایران ازدواج سفید به رسمیت شناخته نشده است شروع زندگی مشترک بدون تبعیت از رسوم و قوانین قضایی و تنها با توافق طرفین، یکی از شیوه‌های مرسوم زندگی در غرب است. اين پديده نخستين بار در ایالات متحده آمریکا و در پي جنبشي پديدار شد که “جنبش آزادي زن” نام داشت. اين جنبش ظاهرا با هدف ايجاد تحول در نظام اجتماعي، اقتصادي و سياسي جامعه آمريکا انجام شد و هدف آن برقراري شرايط عادلانه و برابر براي زنان بود. اما آنچه واقعا اتفاق افتاد پديده‌اي بود که بعدها “انقلاب جنسي” نام گرفت و نتيجه آن رواج رفتارهاي ناهنجار و نامتعارفی بود که به غلط آزادي زنان نام گرفت.
بیش از دوسوم زوج‌های آمریکایی قبل از ازدواج رسمی، مدتی با یکدیگر زیر یک سقف زندگی می کنند. در سال ۱۹۹۴، حدود ۳/۷ میلیون زوج آمریکایی بدون ازدواج با یکدیگر زندگی می‌کردند و نزدیک به اواخر دهه ۱۹۹۰، حداقل ۵۰ تا ۶۰ درصد زوج‌ها پیش از ازدواج رسمی، با هم زندگی می کردند. این در حالی است که تا پیش از ۱۹۷۰، زندگی بدون ازدواج در ایالات متحده غیرقانونی بود. طبق آمار آمریکا، از ۱۹۶۰ تا ۲۰۰۰ ، تعداد زوج‌هایی که بدون ازدواج رسمی با یکدیگر زندگی کرده‌اند، ده برابر شده و در حال حاضر، زندگی مشترک بدون ازدواج، به مرحله‌ای عادی در روند آشنایی دو فرد تبدیل شده است.
دلایل گرایش جوانان به ازدواج سفید:
ازدواج سفید زنا به حساب می آیددلایل افزایش ازدواج سفید را میتوان به ۵ بخش اصلی تقسیم بندی کرد:
- سخت شدن ازدواج
- نپذیرفتن مسئولیت
- داشتن روابط غیر شرعی
- تاثیر پذیری از فرهنگ غرب
- افزایش آمار طلاق
مشکلات ازدواج سفید:
عدم تعهد و وفاداری، خیانت جنسی، وقت گذرانی و تفریحات مجردی، بروز مشکل در روابط خانوادگی و عدم پذیرش و حمایت عاطفی و مالی از طرف خانواده ها از جمله مواردی است که در ازدواج سفید بیشتر از ازدواجهای رسمی گزارش می شود. روال آزمایشی، موقت و بی‌تعهد ازدواج سفید مانع می‌شود که بسیاری فواید ازدواج رسمی را برای دو طرف داشته باشد. عدم قطعیت درمورد ثبات و طول عمر این روابط، سرمایه‌گذاری در آن را برای هر دو طرف پرخطرتر می‌کند. از طرفی زندگی کردن با یک نفر به جای ازدواج کردن با او، جذابیت ازدواج را برای افراد کاهش می دهد و حتی در صورت پذیرش ازدواج دائم با همان فرد یا فرد دیگر، احتمال موفق شدن این افراد کمتر است.
حکم قانونی ازدواج سفید در ایران:
در جمهوری اسلامی ایران فقط ازدواج هایی به رسمیت شناخته می شوند که در دفاتر ازدواج ثبت شوند. در این نوع ازدواج ها تکالیف دو طرف مشخص است و هر اتفاقی که پس از ازدواج بیفتد، قانون مسئولیت دو طرف را مشخص کرده است. همچنین در صورت بروز اختلاف یا موارد جرم با مراجعه به قانون می توان مسئله را پیگیری و حل کرد.
در قانون جمهوری اسلامی به تبعیت از دین اسلام، ازدواج سفید به رسمیت شناخته نشده است و جرم محسوب می شود. طبیعتاً وقتی قانون اصل این ازدواج را جرم می داند هیچ گاه مسئولیت پیگیری تبعات آن را بر عهده نمی گیرد و با تبعات آن نیز همانند جرم برخورد می کند. بر اساس قانون، ازدواج های دائمی که طرفین پس از جاری شدن صیغه عقد برای ثبت آن در دفاتر ثبت اسناد رسمی اقدام نکنند، گرچه به لحاظ شرعی، معتبر هستند؛ اما قانونی نیستند و برای زوجین مجازات در پی دارد.
پیامدهای حقوقی ازدواج سفید:
ازدواج سفید زنا به حساب می آید و فرزند ناشی از آن فاقد مشروعیت قانونی است، چون نسبت فرزندی او با پدر قابل اثبات نیست.
در چنین مواردی اغلب زن به خاطر پرهیز از بی آبرویی به دنبال اثبات رابطه ابویت فرزند و والد نمی رود و حتی اگر ادعا کند که صیغه بوده است، در صورت انکار مرد، ادعای زن، به خاطر ثبت نبودن، قابل اثبات نیست.
در این میان فرزندان بی پدر و بی خانواده ای باقی می مانند که نه آن ها از والدین ارث می برند و نه والدین از آن ها. گرچه سایر حقوق این کودکان چون بقیه کودکان است، اما معمولاً کسی حضانت آنان را بر عهده نمی گیرد، مگر اینکه یک پروسه پیچیده قانونی طی شود. در این موارد سپردن حضانت به مادر محتمل تر است و زن چه از نظر روانی و چه از نظر حقوقی شکست خورده و بلاتکلیف باقی می ماند.
مجازات ازدواج سفید:
در ازدواج سفید، چه ادعای نکاح اعم از دائم یا موقت وجود داشته باشد چه بدون هرگونه علقه زوجیت، طرفین این پدیده مجرمانه به زندگی باهم بپردازند عمل، حادثه غیرقانونی و جرم بوده و برای هر مصداق از آن مجازات خاصی تعیین شده است. چه نکاح بدون ثبت باشد، چه رابطه نامشروع اعم از زنا یا مادون آن.
قانون مجازات اسلامی نیز، با استناد به شرع مبین اسلام، هرگونه رابطه غیرشرعی فی مابین زن و مرد، اعم از زنا و مادون زنا را ممنوع و برای آن مجازات تعیین کرده است. این مجازات‌هادر کشورهای غربی موضوعیتی نداشته و این پدیده نیز جرم نیست؛ اما در ایران نه تنها این پدیده، پدیده‌ای مجرمانه است، بلکه برای آن مجازات از انواع حد و تعزیر در نظر گرفته شده است لذا دختران و پسران ایرانی الگو برداری کاملا غلطی از این سبک زندگی غربی داشته و دارند.
گردآوری: بخش جامعه سرپوش
ارسال دیدگاه