کاخ هشت بهشت اصفهان
کاخ هشت بهشت زیباترین کاخ جهان در دوره صفویه و از جاذبه ها ی گردشگری ایران در اصفهان است کاخی که نشانه هایی از دوران باشکوه و پررونق صفویه در خود دارد و شما را به گردشی جذاب در هنر و معماری آن دوران فرا می خواند.کاخ هشت بهشت در دوره‌ي زمامداری شاه سليمان صفوی و در سال ۱۰۸۰ هجری و مقارن با سومین سال سلطنت شاه سلیمان صفوی به اتمام رسیده، نمونه‌ای از عالی‌ترین کاخهای نشیمن دوران صفویه که در باغ بلبل بنا گرديد.
باغ وسیعی که عمارت در آن واقع شده جزئی از باغ بزرگ نقش جهان بوده است که شاه اسماعیل اول احداث کرد و در زمان جانشینان او بخصوص شاه عباس اول به قطعات متعددی تقسیم شد. هشت‌بهشت که از نوع باغ‌های مسطح است، در میان سایر باغ‌هایی چون باغ خرگاه در شمال و در شمال شرق باغ‌های میوه همچون انگورستان، باغ بهشت‌آیین، باغ دمور واقع‌شده است. این قصر از همان ابتدای احداث «کاخ هشت بهشت» «هشت به هشت» و «هشت در بهشت» نامیده می‌شده‌است.
کاخ هشت بهشت اصفهان
پس از اين نيز در پايتخت- هاي پيشين صفويه، تبريز و قزوين نيز بناهايي به اين نام وجود داشت كه اكنون اثري از آن‌ها باقي نيست. ليكن کاخ هشت بهشت اصفهان با دنيايی از تخيلات هم چنان باقی مانده است.
كاخ هشت بهشت در دو طبقه و بر يك پايه‌ی هشت ضلعی به بلندی ۱۳۰ سانتی متر بنا شده است، بلندی كاخ هشت بهشت نيز نزديك به ۱۴ متر مي‌باشد.برخی تاریخدانان این باغ نشیمن هشت سوگلی حرم پادشاه بوده‌است، که ۴ نفر در طبقه همکف و ۴ نفر دیگر در طبقه اول سکنی گزیده بودند.جهانگردانی که از اصفهان بازدید کرده و موفق شده‌اند به درون کاخ هشت بهشت راه یابند آن را بهترین بناهای دنیا نامیده‌اند.
یکی از آن‌ها کاخ هشت بهشت را با عبارت «… فرح‌انگیزتر از مجلل‌ترین کاخهای ممالک اروپایی» توصیف کرده‌است.
کاخ هشت بهشت اصفهان
معماری خارق العاده این بنای دیدنی
♦ بخش مرکزی کاخ به صورت چهار صفه ساخته شده و ایوان آن رو به شمال است.
♦ سقفی که بر فراز این بنای ۴ صفه استوار است پوشیده از مقرنسهای گچی خوش رنگ و خوش طرح است.
♦ اتاقهای طبقه اول در چهار گوشه عمارت تزئیناتی از گچبری و نقاشی دارند.
♦ در طبقه دوم عمارت نیز مجموعه‌ای از رواق‌ها و اتاق‌ها و طاقها و پنجره‌ها بر زیبائی آن می‌افزایند.
♦ طبقات به راهروها و اتاقهای متعددی تقسیم شده که هر یک تزئینات خاصی دارند.
♦ در برخی حوض آب و در بعضی بخاری‌های دیواری تعبیه شده‌اند.
♦ دیوارها با آینه‌های فراوان تزیین شده است که هربیننده ای را محو خود میکند.
♦ تمام سقف‌های کاخ را نیز موزائیک‌های بسیار عالی پوشانیده و دالانها و غلام‌گردش‌های بسیار زیبا و هماهنگ، آن‌ها را احاطه کرده‌اند.
♦ آنچه در این عمارت حائز اهمیت است، ارتباطی است که میان فضاها و قسمت‌های مختلف آن پدید آمده‌است.
♦ این عمارت در عین تنوع و گوناگونی و تعداد فضا از وحدت و یکپارچگی و تزئینات قابل توجه برخوردار شود.
کاخ هشت بهشت اصفهان
این کاخ هشت‌گوشه که نشانه روحیه معماری و تزئینات اواخر دوره صفوی است به همراه ساختمان آن که میان باغ واقع شده‌است تزئینات عمارت در دوران صفویه به حدی باشکوه و هنرمندانه بوده که سیاحان بسیاری زبان به تحسین آن گشوده‌اند.
متأسفانه امروز از نرده‌های چوب زرنگار و قابها و جام‌های بلور و آلت‌های شیشه‌ای رنگارنگ ظریف اثری بر جای نمانده‌است چرا که در دوره‌های بعد از صفویه و بخصوص در عصر قاجاریان تغییرات بسیاری در آن داده شده‌است. در اواخر دوران قاجار عمارت هشت بهشت به مالکیت خصوصی اشخاص درآمد و از زیورهای نفیس و گرانبهای دوره صفویه عاری گردید به‌طوری‌که امروز از آن همه شکوه و فریبندگی داخل کاخ و آب‌نماها و جوی‌های آب روان اثری بر جای نمانده‌است.
آندره گدار باستان‌شناس و ایران‌شناس می‌گوید:«… کاخ هشت بهشت با تالاری که از هر سو باز است و با چهار عمارت کلاه‌فرنگی
در چهار گوشهٔ خود هنوز هم ترکیب اصلی و مختصری از لطف و ملاحت روزگاران گذشته را حفظ کرده‌است.»
کاخ هشت بهشت اصفهان
ویژگی های منحصر به فرد این قصر زیبا
كاخ را از چهارسوي، چهار ايوان باشكوه فرا گرفته است كه نور لازم و كافي باغ را به فضاي دروني بنا مي‌رساند، فضاي مركزي بنا داراي مقرنس‌هاي گچي است كه به نقاشي آراسته شده و از چهارسو به چهار ايوان باز مي‌شود، آن گونه كه طرح دروني بنا را به شكل چليپا درمي‌آورد كه در چهارطرف، چهار واحد ساختماني طراحي شده و در كل با طبقه‌ي بالا، هشت واحد جدا از هم طراحي شده است.
هر يك از واحدها با نقشه‌ي معماري، طرح تزييني و فضاي دروني گوناگون سامان يافته است. معمار، بنا را به هزار تويي تبديل كرده كه در اين فضاي كوچك، به ويژه در طبقه‌ي دوم، غرفه‌هاي بسيار كوچك پديد آورده و براي جاي جاي آن از ديدگاه تزييني و بهره‌گيري برنامه داشته است.ايوان شمالي كاخ هشت بهشت ، حوضي مرمرين با ژرفاي كم به نام حوض مرواريد دارد، ايوان نيمروزي كاخ نيز فرايندي آبشارگونه، در ديواره‌ي ايوان به صورت يك كانال قايم طراحي شده كه از حوضي با پوشش مسين از طبقه‌ي بالا، آب جريان يافته و هم چون آبشار به درون حوض كوچك پاييني مي‌ريزد.
اتاق‌هاي كاخ به طور كامل به نقاشي ديواري و آيينه كاري آراسته بوده كه قسمت بيشتر آن‌ها در دوره‌ي قاجاريه از بين رفته است.كاخ هشت بهشت طرحي هشت پهلو دارد و تلاش شده با توجه به نام كاخ، الگوها و نمادهايي از عدد هشت به اجرا درآورده شود. چنان چه شمار واحدهاي ساختماني هشت تا، حوض مركزي هشت پهلو است، آجرهاي كف پوش هشت پهلويي نيز دارد. اتاق هاي دو واحد ساختماني آن نيز هشت پهلو است.
در نماي بيروني، كاخ تزيينات كاشي‌كاري جالبي در بالاي حوض دارد كه برخي اشاره به داستان‌هاي پندآموز، برخي در بردارنده‌ي نمادهاي حماسي و ملي است، برخي نيز صحنه‌هاي شكار جانوران و پرندگان و گاه جانوران اسطوره‌اي چون سيمرغ را به نمايش درآورده است.
ارسال دیدگاه