تحریم های امریکا علیه ایران شامل تحریم اقتصادی، تجاری، علمی، حقوق بشری و نظامی است. در سال های ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی بعد از ماجرای گروگانگیری در سفارت آمریکا در 13 آبان و حمایت دولت ایران از برنامه هسته ای ایران به طور رسمی با تحریم های متحدان اروپایی و آمریکا مواجه شد. در 27 دی 1394 بخی از تحریم ها برداشته شد اما با خروج آمریکا از برجام از 14 آبان 1397 تحریم ها تشدید شد.
علت تحریم های بعد از انقلاب
مقامهای دولت آمریکا تحریمهای اعمال شده علیه ایران را سختترین و فلجکنندهترین تحریمها در طول تاریخ تمدن انسان نامیدهاند
نخستین تحریم آمریکا علیه ایران پس از واقعه گروگانگیری دیپلماتهای آمریکایی در تهران در سال ۱۹۷۹ میلادی (۱۳۵۷ ه. خ) انجام گرفت. بهدنبال جریان گروگانگیری در سفارت آمریکا، آمریکا متقابلاً ۱۲ میلیارد دلار از داراییهای دولت ایران را مصادره کرد. پس از آزادی گروگانها توسط دولت ایران، این مصادره پایان نیافت و داراییهای ایران تا به امروز ضبط است. در پی مذاکرات هستهای آمریکا با ایران، رئیسجمهور وقت آمریکا، باراک اوباما، اعلام کرد که ایالات متحده قصد بازگرداندن این مبلغ را به صورت قسطی به ایران دارد در جریان جنگ ایران و عراق، آمریکا تحریمات فروش اسلحه علیه ایران وضع نمود. پیش از آغاز جنگ، دولت موقت ایران قرارداد خرید هواپیماهای اف-۱۶ از آمریکا را یک جانبه لغو کرده بود در سال ۱۹۸۷ (۱۳۶۶ ه. خ) بهدنبال اتهام «حمایت از تروریسم» آمریکا علیه ایران، رونالد ریگان تحریمات کامل تری علیه ایران وضع نمود
علت تحریم های بعد از انقلاب
تحریمها علیه ایران به مجموعه اقداماتی از سوی قدرتهای جهانی گفته میشود که در جهت مجازات حکومت ایران یا وادار کردن این کشور به انجام دادن یا انجام ندادن عملی به کار گرفته شدهاند. عمدۀ تحریمها علیه ایران پس از وقوع انقلاب ۵۷، بعد از اِشغال سفارت آمریکا در تهران شکل گرفت و در پیِ چالش بر سر برنامه هستهای ایران شدت بیشتری گرفت. برنامه اتمی ایران از سال ۸۵ و به دنبال ارجاع پرونده این کشور از آژانس بینالمللی انرژی اتمی به شورای امنیت، با تحریمهای مختلفی مواجه شدهاست. تحریمهای ایران را از نظر تحریمکنندگان میتوان به ۴ دسته کلی تقسیمبندی کرد: تحریمهای چندجانبه، مانند تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، تحریمهای اتحادیه اروپا، تحریمهای تکجانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریمهای کنگره آمریکا.
این تحریمها، مستقیماً بر ذخایر ارزی ایران نیز اثر میگذارند. در فروردین ۱۴۰۰، مایک پومپئو، وزیر خارجهٔ پیشین آمریکا اعلام کرد که از هنگام بیرون آمدن از برجام و در نتیجهٔ کارزار فشار حداکثری بیش از ۹۶ درصد ذخایر ارزی ایران، از بین رفتهاستصندوق بینالمللی پول در گزارشی گفت که ذخایر ارزی در دسترس ایران از ۱۲۲٫۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ به ۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ رسید.
این تحریمها از لحاظ فنّی به ۴ گروه تقسیم میشوند که تصویب و لغو هر کدام ساز و کار جداگانهای دارد. بخشی از دشواری مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ هم دربارهٔ چگونگی لغو همین تحریم هاست. ایران در برخی از موارد با شکایت از تحریمهایِ صورت گرفته موفق شده حکمِ لغو آنها را از دادگاه اتحادیه اروپا بگیرد. لغو تحریم از طریقِ شکایت در دادگاه گرچه میتواند آرام آرام رویهای در این زمینه ایجاد کند اما روند لغو تحریمها از این روش بسیار زمان بَر و هزینه ساز و با نتیجهای غیرقابل تضمین است
علت تحریم های بعد از انقلاب
رایانه
در قوانین تجارت جهانی، ابررایانههای قویتر از ۱۹۰ میلیارد عمل در ثانیه به عنوان کالاهایی راهبردی (و دارای پتانسیل بهکار برده شدن در محاسبات شبیهسازیهای هستهای) محسوب میشوند، و لذا فروش آنها به کشورهایی مثل ایران شامل تحریم است.
فیلترینگ آیپی ایرانی
مقالهٔ اصلی: فیلترینگ معکوس
حبوب coursera برای ایرانیان تحریم شد.
امکان دریافت فایلهای نرمافزاری شرکتهایی مانند NVIDIA, AMD, Adobe, AVG, AVAST, Symantec, McAfee ,MATLAB برخی از خدمات گوگل، برخی از خدمات مایکروسافت، و Oracle از درگاه اصلی این شرکتها توسط آی پیهای ایران امکانپذیر نیست و علاوه بر بسته شدن این سایتها توسط خود این شرکتها در ایران، برخی از این شرکتهای فناوری و تکنولوژی، سرور مادر خود را نیز به روی ایرانیان بستهاند.تحریم خدمات هاستینگ و دامین بر روی هر کسی که ساکن ایران میباشد یکی دیگر از جمله تحریمهایی بود که بر ساکنین سرزمین ایران اعمال شد.
پزشکی و آزمایشگاهی
بنابر قوانین ایالات متحده آمریکا تجهیزات پزشکی-آزمایشگاهی مشمول تحریم اعمال شده بر دولت ایران نمیشوند، این قانون در مورد قطعات و نرمافزارهای مورد نیاز برای راهاندازی و عیبیابی دستگاهها و تجهیزات پزشکی نیز صادق است البته صدور بعضی از تجهیزات خاص پزشکی و آزمایشگاهی به ایران که گمان میرود استفاده چندگانه داشته باشند نیاز به مجوز دارد.از جمله تجهیزات پزشکی قابل اشاره که صدور آن به ایران منوط به اخذ اجازه از دفتر کنترل سرمایههای خارجی دولت آمریکاست
ژنراتور اکسیژن
پمپهایی با نرخ جریان بیش از ۱ لیتر/ثانیه
تجهیزات تصویربرداری پزشکی:
دوربینهای گاما
تصویربردارهای دارای مفسر حس لامسه
تجهیزات دمانگاری
تجهیزات آزمایشگاهی:
سنجشگرهای فلوئور
میکروسکوپهای فلورسانس
میکروسکوپهای کانفوکال
تجهیزات کروماتوگرافی
ماشینهای واکنش زنجیرهای پلیمراز
طیفسنجهای رنگتابی دورانی
شیشه آلات آزمایشگاهی ساخته شده از بوروسیلیکات
آتوکلاوهای بزرگتر از ۲۰ لیتر
فریزرهایی با قابلیت رسیدن به دمای منفی ۸۰ °C
سیستمهای ضدعفونیکننده که از این مواد شیمیایی استفاده میکنند:
بخار هیدروژن پراکسید
بخار پارافرمالدهید
بخار اتیلن اکساید
ایزوپروپیل الکل با خلوص بالا
دانشگاهها
در بهمن ۱۳۹۷ منصور غلامی وزیر علوم و تحقیقات و فناوری ایران از تحریم برخی دانشگاههای داخلی ایران توسط برخی کشورها به دلیل فعالیت علمی در عرصه انرژی هستهای خبر داد. به گفته او هر دانشگاه داخلی ایران که در زمینه فیزیک هستهای فعالیت کرده یا مقالاتی را که نشان از یک دستاورد خوب علمی است چاپ کرده باشد، در لیست تحریمهای بینالمللی قرار گرفتهاست؛ که بر این اساس دو دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه شهید بهشتی به دلیل فعالیت در این عرصه تحریم شدهاند
ارسال دیدگاه