سی تی آنژیو قلب از تزریق یدین – شامل مواد حاجب (ماده رنگی با پایه ید) – و تصویر برداری سی تی برای بررسی شریان های تامین کننده خون قلب و تعیین اینکه آیا نازک شده اند یا خیر استفاده میکند. تصاویر ایجاد شده در حین سی تی آنژیو را می توان برای تشکیل تصویر سه بعدی که می توان روی نمایشگر مشاهده کرد، روی یک نوار چاپ کرد تا توسط چاپگر سه بعدی ساخته شود، یا به رسانه های الکترونیکی منتقل کرد.
آنژیوگرافی سی تی کرونری چیست؟
آنژیوگرافی سی تی کرونری یا سی تی آنژیو قلب، یک آزمایش تصویربرداری از قلب است که در تعیین اینکه آیا پلاک های تشکیل شده منجر به باریک شدن عروق کرونری (عروق تامین کننده خون به قلب) شده اند یا خیر، کمک میکند.
دکتر لیلا عسگرپور، متخصص قلب در کرج در پاسخ به این سوال که پلاک خونی چیست و چطور در سی تی آنژیو تشخیص داده می شود به خبرنگار دایان گفت «پلاک از مواد مختلفی مانند چربی، کلسترول و کلسیم تشکیل میشود که در عروق نازک تر نشست می کنند. پلاک که در طول زمان شکل می گیرد، باعث کاهش فشار خون و در مواقعی انسداد کامل عروق میشود. به بیمارانی که برای سی تی آنژیو قلب مراجعه می کنند، یک ماده رنگی با پایه ید در درون ورید تزریق میشود تا از دستیابی به بهترین تصاویر از عروق خونی قلب اطمینان حاصل شود»
پرتونگاری مقطعی محاسباتی یا به اختصار سی تی یا تصویربرداری CAT یک آزمایش تصویربرداری پزشکی تشخیصی است. این فرایند مانند روش تصویربرداری توسط اشعه ایکس، تصاویر متعددی از داخل بدن می گیرد.
مزایای سی تی
- سی تی آنژیو قلب روشی تهاجمی نیست، در واقع «میزان اشعه ایکس استفاده شده در سیتیآنژیو در پایین ترین حد ممکن تنظیم شده است و بنابراین عوارض احتمالی ناشی از قرارگیری در معرض اشعهی ایکس به حداقل میرسد» سونداژ یا کاتتریزاسیون قلبی که آزمایشی جایگزین برای سی تی آنژیو قلب محسوب میشود، یک روش تهاجمی است و پیچیدگی های زیادی در قرار دادن یک کاتتر طولانی در شریان کشاله ران یا مچ دست و رساندن آن به قلب و حرکت دادن کاتتر در عروق خونی را شامل میشود. کاتتریزاسیون تهاجمی نیازمند زمان ریکاوری بیشتری برای بیمار است.
- یک مزیت عمده سی تی آنست که با آن همزمان می توان استخوان، بافت نرم و عروق خونی را مشاهده کرد. بنابراین برای مشاهده و تعیین دلایل دیگر بروز درد مانند صدمه به آئورت یا وجود لخته خونی در ریه ها نیز مناسب است.
- سی تی اسکن بر خلاف عکسبرداری با استفاده از اشعه ایکس، تصویری بسیار با جزئیات از انواع زیادی از بافت ها فراهم میکند.
- آزمایش سی تی آنژیو قلب سریع و ساده است.
- نشان داده شده که سی تی، برای طیف وسیعی از مشکلات پزشکی مقرون به صرفه است.
- سی تی از MRI در مقابل حرکات بیمار از حساسیت کمتری برخوردار است.
- برخلاف MRI، هر نوع ابزار پزشکی کارگذاشته در بدن جلوی فرایند سی تی اسکن بر روی شما را نمی گیرد.
- بعد از انجام آزمایش سی تی، هیچ اشعه ای در بدن بیمار باقی نمی ماند.
- اشعه های ایکس استفاده شده برای تصویربرداری سی تی هیچ عوارض جانبی فوری به همراه ندارد.
چرا سی تی آنژیو قلب انجام میشود؟
سی تی آنژیو قلب به همراه تست ورزش و اکو، عمدتا به منظور تشخیص یبماری های مرتبط به قلب مانند حملات قلبی (سکته قلبی خفیف)، نارسایی قلبی و موارد این چنینی مورد استفاده قرار می گیرد. بااین حال سی تی آنژیو قلب عمدتا برای بررسی باریک شدگی یا انسداد شریان های قلب (بیماری عروق کرونری) به کار می رود. « بیماری عروق کرونری در نتیجه سخت شدن و ضخیم شدن دیواره عروق کرونری (عروق تغذیه کننده قلب) و انباشت پلاک درون آن ایجاد می شود، این حالت را تصلب شرایین می نامند.»
چطور باید برای سی تی آنژیو قلب آماده شوم؟
برای زمان آزمایش یک لباس گشاد و راحت بپوشید. شاید لازم باشد برای فرایند تصویربرداری لباستان را عوض کنید و گان بپوشید. اشیاء فلزی مانند جواهرات، عینک، دندان مصنوعی و گیره سر می تواند روی تصاویر سی تی تاثیر بگذارد. بنابراین آنها را خانه بگذارید یا قبل از انجام آزمایش از خود جدا کنید. در برخی آزمایش های سی تی شاید نیاز باشد که سمعک یا دندان های مصنوعی متحرکتان را نیز بردارید. همچنین لازم است تا زنان، زیرپوششان را اگر در آن سیم بکار رفته باشد نیز از بدن خارج کنند. لازم است در صورت امکان، پیرسینگ هایتان را نیز باز کنید.
در صورت استفاده از ماده رنگی، ممکن است پزشکتان از شما بخواهد تا چند ساعت قبل از انجام آزمایش، چیزی نخورید یا ننوشید. اگر دارویی مصرف می کنید یا حساسیتی دارید را به اطلاع پزشکتان برسانید. اگر حساسیت مشخصی به ماده رنگی دارید، پزشک می تواند داروهایی (معمولا یک استروئید) را برای کاهش بروز واکنش های آلرژیک تجویز کند. برای پیشگیری از بروز تاخیرهای غیرضروری، پیش از تاریخ انجام آزمایش با پزشکتان تماس بگیرید.
همچنین هرگونه بیماری یا عارضه های پزشکی اخیرو اینکه آیا سابقه بیماری های قلبی، آسم، دیابت، بیماری کلیوی یا مشکلات تیروئید داشته اید یا دارید و یا خیر را نیز به پزشکتان بگویید. هر یک از این موارد می تواند احتمال بروز آثار شدید را افزایش دهد.
شاید از شما خواسته شود تا یک روز قبل و روز آزمایش از موارد زیر خودداری کنید:
- مصرف قرص های رژیمی و نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، چای، نوشیدنی های انرژی زا یا نوشیدنی های گازدار. این نوشیدنی ها می تواند ضربان قلبتان را بالا ببرد و توانایی ارزیابی آزمایش از وجود پلاک در عروق کرونری را محدود کند.
- مصرف ویاگرا یا داروهای مشابه. این داروها با موادی که در حین انجام آزمایش به شما تزریق می شوند، سازگاری ندارند.
ممکن است از شما خواسته شود تا شب قبل از انجام سی تی آنژیو قلب از داروی بتابلاکر به منظور کاهش ضربان قلب برای بهینه کردن کیفیت آزمایش استفاده کنید.
روند انجام سی تی آنژیو قلب
ابتدا یک داروی بی حسی دریافت می کنید و سپس کارشناس مربوطه یک آنژیوکت را داخل ورید دستتان میکند. ماده رنگی ازین طریق وارد بدنتان میشود. همچنین پدهای چسبنده ای به نام الکترود برای ثبت ضربان قلبتان روی سینه شما چسبانده خواهد شد.
بر روی یک میز طولانی دراز می کشید که به داخل یک دستگاه مکانیکی تونل مانند کوتاه وارد میشود (دستگاه سی تی اسکن). اگر با قرار گرفتن در فضای بسته مشکل دارید، از پزشکتان بخواهید که به شما داروی آرام بخش بدهد. در طول تصویربرداری باید ثابت بمانید و مطابق دستورالعمل نفس بکشید. تکان خوردن می تواند منجر به تار شدن تصاویر شود.
یک کارشناس، مسئول دستگاه سی تی است که در اتاقی که با یک شیشه از اتاق آزمایش جدا میشود، حضور دارد. یک دستگاه مخابره صدا به شما و کارشناس دستگاه اجازه می دهد تا با هم صحبت کنید. اگرچه خود فرایند عکس برداری شاید چند ثانیه طول بکشد، اما کامل شدن کل فرایند ممکن است تا چند ساعت به طول بیانجامد.
پس از فرایند سی تی آنژیو قلب
پس از تکمیل سی تی آنژیو قلب، می توانید به فعالیت های روزانه معمولتان برگردید و حتی می توانید رانندگی کنید. برای شستن و خروج ماده رنگی از بدنتان، آب زیادی بنوشید.
نتایج
تصاویر بدست آمده از سی تی آنژیو قلب باید کمی پس از انجام آزمایش آماده شود. پزشکی که از شما خواسته تا سی تی آنژیو قلب کنید باید در رابطه با نتایج این تصویربرداری با شما صحبت کنید. اگر نتایج آزمایش سی تی آنژیو قلب نشان دهنده آن باشد که مشکل قلبی دارید یا در معرض بیماری قلبی هستید، به همراه پزشک درباره گزینه های درمانی صحبت کنید.
ارسال دیدگاه