راهنمای سفر به شیراز

در راهنمای سفر به شیراز، به معرفی این شهر زیبا و آب و هوای آن می‌پردازیم و دیدنی‌های شیراز را به شما معرفی می‌کنیم. با دایان همراه باشید.

استان فارس از استان‌های جنوبی کشور است که قدمتی بسیار طولانی دارد و به دلیل وجود جاذبه‌های متعدد تاریخی، طبیعی و مذهبی همواره یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری برای مسافران داخلی و خارجی بوده است. فارس از دیرباز مورد توجه حاکمان سرزمین پهناور ایران بوده است.

 

آب و هوای فارس

استان فارس سه ناحیه‌ی آب و هوایی مشخص دارد. ناحیه کوهستانی شمال، شمال غرب و غرب که زمستان‌های سرد و بهار و تابستانی ملایم و دلنشین دارد. ناحیه‌ی مرکزی که در زمستان‌ها آب و هوای نسبتاً معتدل و تابستان‌ها هوایی گرم و خشک دارد. شهرهایی مثل شیراز، فسا، فیروزآباد و کازرون از جمله شهرهای این ناحیه هستند.ناحیه‌ی جنوب و جنوب غرب، که در زمستان‌ها معتدل و تابستان‌ها بسیار گرم است. البته در فصل بهار اکثر نواحی استان فارس آب و هوای بهاری مطلوبی دارند و شاید فقط کمی در بخش جنوبی احساس گرما کنید.

 

هتل‌ و مهمانسرا

 

شهر شیراز به خاطر پیشینه تاریخی و جاذبه های گردشگری دارای گردشگران زیادی است و به همین علت از هتل ها و مهمانسرا های زیادی برخوردار است. شیراز در مجموع ۷۱ هتل و اقامتگاه دارد که ۶ هتل آن ۵ ستاره، ۱۰هتل آن ۴ ستاره، ۱۴ هتل آن ۳ ستاره و ۱۵ هتل آن ۲ ستاره و ۸ هتل آن ۱ ستاره است. ۱۷ اقامتگاه نیز در این شهر تاریخی وجود دارد.

 

حمل و نقل

تقریباً همه نوع وسایل حمل و نقل عمومی در شیراز در دسترس شما است. متروی شهر شیراز از ساعت ۶:۴۰ صبح آغاز به کار کرده و آخرین قطار آن هر شب راس ساعت ۲۲:۰۰ حرکت می‌کندتمام مکان‌های شهر با اتوبوس در دسترس شما خواهد بود و اگر تمایل به استفاده از تاکسی داشته باشید، سامانه‌های تلفنی بیسیم مثل تاکسی ۱۳۳ در تمام ساعات شبانه‌روز در هر نقطه‌ای از شهر که باشید به شما خدمات می‌دهند.

دیدنی‌های شیراز

 

حرم احمد بن موسی (ع)، شاهچراغ

آرامگاه احمد بن موسی بن جعفر (ع)، برادر بزرگوار امام رضا (ع) که به سومین حرم اهل بیت در ایران شهرت یافته است در شیراز است . این آرامگاه در دوران اتابکان فارس در سده‌ی ششم هجری قمری ساخته شده است و گنبد و بارگاه‌ آن دارای کاشی کاری‌های زیبایی است. درون حرم با به کار بردن آیینه‌های ریز به سبکی هنرمندانه آیینه‌کاری شده و به کمک خطاطی‌های زیبای فارسی و عربی زیبایی خاصی را خلق کرده اند شاهچراغ در مجاورت میدان احمدی شیراز واقع شده است و سالانه میزبان هزاران زائر است.

آستان مقدس علی بن حمزه

حضرت علی بن حمزه (ع) پسر فرزند بزرگوار امام موسی کاظم (ع) هستند. پدر ایشان حمزه (ع) در حرم شاه عبدالعظیم مدفون هستند. ایشان به همراه کاروان احمد بن موسی (ع) جهت یاری عموی خویش، امام رضا (ع)، از مدینه راهی خراسان شدند که توسط قتلغ خان به شهادت رسیدند. آرامگاه علی بن حمزه در دوره‌ی دیلمیان به ‌دست «امیر عضدالدوله دیلمی» احداث شد. که در حال حاضر در خیابان حافظ شیراز قرار دارد.

 

باغ دلگشا

در محله‌ی دلگشا در مجاورت آرامگاه سعدی قرار دارد. دلگشا یکی از باغ‌های تاریخی شیراز است که پیشینه‌ی آن به زمان فرمانروایی ساسانیان می‌رسد و نخستین کلاه فرنگی ایران در  باغ دلگشا به ثبت رسیده است. عمارت‌ موجود در این باغ به سبک معماری کاخ‌های ساسانی بیشاپور ساخته شده‌ است که مربوط به دوره‌ی قاجاریه است . مساحت باغ ۵/۷ هکتار است و سراسر آن را درختان نارنج و پرتقال فرا گرفته است. آبی که از چشمه‌ی قنات آرامگاه سعدی جاری می‌شود از جوی‌های این باغ می‌گذرد.

باغ موزه‌ی شیراز

باغ نظر، عمارت کلاه فرنگی، آرامگاه وکیل یا باغ حکومتی نام یکی از ساختمان های تاریخی دوره‌ی زندیه در شیراز است. این بنا یک عمارت هشت ضلعی است که کریم خان زند در میان باغ نظر شیراز ساخت که در آن زمان میزبان میهمانان و سفیران خارجی بود و مراسم رسمی و اعیاد گوناگون در آن برگزار می‌شد. در چهار سوی ساختمان عمارت کلاه فرنگی چهار آب‌نما قرار داشته که آب‌نمای شمالی در مسیر خیابان زند قرار گرفت و تخریب شد. عمارت خورشید در دوران قاجار در این باغ احداث شد. کریم‌ خان زند در این مکان به خاک سپرده شده است.

 

نارنجستان قوام

مجموعه‌ی قوام در دوره‌ی قاجار و بین سال‌های ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ تکمیل شد. این مجموعه شامل یک حمام گچینه، حسینیه‌ی قوام، مکتب‌خانه‌ی قوام، اندرونی قوام (خانه‌ی زینت الملک) دیوان‌خانه، حمام اختصاصی و اصطبل و زنجیرخانه بود که تعدادی از آن‌ها اکنون از بین رفته‌اند. زیرزمین ضلع شمالی نارنجستان در سال‌های اخیر مرمت شده و به عنوان موزه مورد استفاده قرار می‌گیرد. نارنجستان قوام در خیابان لطفعلی خان زند محله‌ی بالاکفت قرار دارد.

مسجد نصیر الملک

یکی از مساجد قدیمی شیراز مسجد نصیرالملک است که در محله ی گود عربان کوچه‌ی نصیر الملک در جنوب خیابان لطفعلی خان زند و در نزدیکی شاه چراغ قرار دارد. پیشینه‌ی این مسجد به سال ۱۲۹۳ و دوران قاجار می‌رسد. این مجموعه شامل یک منزل، تالار آیینه، مسجد، آب انبار و حمام می‌باشد. شبستان مسجد دارای ستون‌هایی شبیه به ستون‌های شبستان مسجد وکیل می‌باشد و پنجره‌هایی با شیشه‌های رنگی که سبب می‌شود با تابش نور خورشید فضای شبستان پر از رنگ شود. به همین دلیل این مسجد به مسجد رنگ هم شهرت دارد.

 

گردشگاه میان کتل

این منطقه‌ی حفاظت شده در جنوب غربی شیراز و در جنگل‌های «میان بند» قرار گرفته است. این منطقه پوشیده از درختان بلوط و زیستگاه گوزن زرد است و در جاده‌ی قدیم شیراز به کازرون و در فاصله‌ی ۱۸ کیلومتری دشت ارژن واقع شده است. برای رسیدن به این منطقه باید ۱۴ کیلومتر جاده‌ی خاکی را طی کنید. به دلیل وجود درختان متعدد و آب و هوای معتدل کوهستانی، این منطقه در تمام فصول سال مورد استقبال گردشگرها است. انواع حیوانات اهلی و وحشی، از جمله خرس در این منطقه‌ی حفاظت شده زندگی می‌کنند.

پارک ملی بمو

این پارک که یک منطقه‌ی حفاظت شده است، نام خود را از کوه بمو گرفته و در ۱۰ کیلومتری شمال شهر شیراز در زرقان واقع شده است. پارک ملی بمو در سال ۱۳۴۱ تحت عنوان منطقه‌ی شکار ممنوع با وسعتی حدود صد هزار هکتار ایجاد شد. پستاندارانی مانند پلنگ، پازن، گربه‌ی وحشی و کفتار از حیوانات این منطقه هستند. از نظر تنوع جانوری و گیاهی این پارک در مقام سوم اهمیت است.

حافظیه

آرامگاه حافظ شیرازی معروف به لسان الغیب، شاعر بزرگ سده‌ی هشتم، یکی از مشهورترین مکان‌های تاریخی شهر شیراز است.حافظیه از دو صحن شمالی و جنوبی تشکیل شده که این دو صحن توسط تالاری  ۵۶ در ۸ متر از یکدیگر جدا شده‌اند، ۲۰ ستون سنگی به ارتفاع ۵ متر، پایه‌های این تالار باشکوه هستند.آرامگاه حافظ اولین بار در سال ۸۵۶ هجری قمری به دستور شمس‌الدین محمد یغمایی بنا شد. این آرامگاه بارها توسط حاکمان و فرمانروایان بعدی تخریب یا مرمت شد و بالاخره در سال ۱۳۱۴ به همت اداره‌ی فرهنگ فارس به سبک معماری زندیه طراحی شده بود آرامگاه حافظ با بنایی که امروز وجود دارد جایگزین شد.

سعدیه

سعدیه، آرامگاه ابو محمد مُصلح‌الدین بن عبدالله، ملقب به استاد سخن و شیخ اجل است. آرامگاه سعدی در انتهای خیابان بوستان قرار دارد. این مکان در ابتدا خانقاه سعدی بود که اواخر عمر را در آن می‌گذارند و پس از مرگ در همانجا دفن شد.اولین بار در سده‌ی هفتم توسط «شمس‌الدین محمد صاحب دیوانی» مقبره‌ای بر قبر سعدی ساخته شد اما در سال ۹۹۸ این مقبره به دستور حاکم وقت فارس تخریب شد. در سال ۱۱۸۷ هجری قمری به دستور کریم خان زند، مجدداً بنایی بر مزار او ساخته شد. مقبره‌ی جدید سعدی توسط محسن فروغی در سال ۱۳۳۰ طراحی شد.گنبد فیروزه‌ای مقبره بر ۸ ستون سنگی قهوه‌ای رنگ استوار است و نمای ساختمان از بیرون به شکل مکعب اما داخل آن هشت ضلعی است و با دیوارهایی از جنس مرمر پوشیده شده است که سنگ قبر درست در وسط آن قرار دارد. در جلوی رواق مقبره حوض سکه قرار دارد که مردم برای گرفتن حاجت در آن سکه می‌اندازند.

دروازه قرآن

اگر از سمت اصفهان وارد شهر شیراز شوید، دروازه قرآن اولین بنایی که با آن روبرو می‌شوید است. این دروازه در زمان «عضدوالدوله‌ی دیلمی» ساخته شد و قرآنی در آن جای دادند تا مسافران با گذر از زیر آن متبرک شوند.در دوره‌ی کریم خان زند این دروازه بازسازی شد و دو جلد قرآن بزرگ نفیس در اتاقک بالای آن جای داده شد.در سال ۱۳۱۵ دروازه به دستور رضا خان تخریب شد؛ اما مجدداً در سال ۱۳۲۸ توسط یکی از بازرگانان شیراز دروازه‌ای جدید ساخته شد که نسبت به دروازه‌ی قبلی مقداری بزرگ‌تر و عریض‌تر بود.

ارگ کریم خان

ارگ کریم خان در مرکز شهر شیراز قرار دارد. همان طور که از نام مکان پیدا است، ارگ در دوره‌ی زندیه، بین سال‌های ۱۷۶۶ تا ۱۷۶۷ میلادی و به عنوان مکانی برای زندگی کریم خان زند ساخته شد. در زمان سلسله‌ی پهلوی این مکان به زندان تبدیل شد و آسیب‌هایی به آن وارد شد.این بنا ترکیبی از دو معماری مسکونی و نظامی است. بخش درونی آن با ایوان‌ها و اتاق‌های نقاشی‌شده، آب‌نماها و باغچه‌های فراوان تزئین شده و از ظرافت خاصی برخوردار است. چهار برج و بارو در چهار گوشه‌ی آن وجود دارد که نقش دفاعی را بر عهده داشته‌اند.

 

حمام وکیل

حمام وکیل در دوره‌ی زندیه و به دست کریم خان زند ساخته شد. این حمام بزرگ از پیشرفته‌ترین اصول معماری زمان خود برخوردار بود. سربینه‌ی حمام یک هشت ضلعی منتظم است که هشت ستون در وسط سقفی گنبدی قرار گرفته‌اند. گرمخانه‌ی آن با سنگ فرش پوشیده شده و در زیر آن دالان‌هایی باریک وجود دارد که هوای گرم و بخار آب از در زیر آن جریان داشت تا کف حمام زودتر گرم شود. این حمام در مرکز شهر شیراز و در نزدیکی بازار وکیل قرار دارد.

مسجد وکیل

مسجد وکیل از نظر معماری اهمیت بالایی دارد که پیشینه‌ی آن به دوران زندیه می‌رسد ، مسجدی دو ایوانی و دارای دو شبستان شرقی و جنوبی است . شبستان جنوبی این مسجد دارای ۴۸ ستون سنگی مارپیچ و یکپارچه است که یکی از دیدنی‌ترین مناظر این مسجد را به وجود آورده است. مساحت این شبستان ۵ هزار متر است و منبر چهارده پله‌ای آن با یک سنگ مرمر یکپارچه ساخته شده است. در سمت شمالی مسجد هم طاق بلند مروارید قرار دارد.

سرای مشیر

در مجاورت خروجی ضلع جنوب شرقی بازار وکیل جنوبی یکی از قدیمی‌ترین بازارهای شیراز مربوط به دوره‌ی قاجاریه به نام سرای مشیر یا سرای گلشن قرار دارد.بسیاری به دلیل نزدیکی این بازار به بازار وکیل، این دو را یکی می‌دانند.اگر عاشق صنایع دستی، زیورآلات دست ساز سنتی نقره و طلا یا عتیقه‌جات هستید، بازدید از سرای مشیر را در برنامه‌ی سفر خود قرار دهید.

 

بازار وکیل

این بازار زیبا در کنار میدان شهرداری شیراز جای گرفته است. بازار وکیل از مشهورترین بازارهای سنتی ایران است که پیشینه‌ی آن به دوران زندیه برمی‌گردد. بنای بازار با استفاده از مصالح گچ، آجر و آهک ساخته شده که روی پایه‌هایی از تخته‌ سنگ‌های تراشیده قرار گرفته است. چهار بازار از چهار طرف سقف چهار سوق بلند و زیبای آن منشعب می‌شوند. این بازار هنوز هم به عنوان مرکز اقتصادی شیراز فعال است و انواع و اقسام کالاها در آن یافت می‌شود.

 

خانه‌ی زینت الملک

خانه زینت الملک از آثار دوران قاجار است و به دلیل سکونت زینت الملک قوامی، دختر قوام الملک چهارم، به این نام معروف است. سقف تمام اتاق‌های این خانه از جنس چوب است که با نقاشی‌هایی تزئین شده‌اند. این خانه در خیابان لطفعلی خان زند واقع شده است و به وسیله‌ی یک راهروی زیرزمینی به آن مرتبط است. زیرزمین این خانه به موزه‌ی مشاهیر فارس تبدیل شده که مجسمه‌هایی از مشاهیر فارس در آن وجود دارد.

موزه‌ی تاریخ طبیعی و تکنولوژی دانشگاه شیراز

این موزه در اسفند ماه ۱۳۵۳ تاسیس شده است در بلوار مدرس شیراز قرار دارد. بخش جانورشناسی آن ۲۵۰۰ نمونه از بی‌مهرگان و مهره‌داران را به نمایش می‌گذارد و در بخش گیاه‌شناسی بیش از ۶۰ گونه‌ی دارویی وجود دارد. در بخش زمین‌شناسی آن هم فسیلی ماهی به قدمت ۷۰ میلیون سال و همچنین فسیل‌ها و کانی‌های دیگری موجود است. این موزه بخش‌های دیگری از قبیل آناتومی، تکنولوژی، هنر، کارگاه فنی و تاکسیدرمی هم دارد.

باغ هفت تنان

یکی از قدیمی‌ترین اماکن تاریخی شیراز باغ هفت تنان است که اگرچه پیشینه‌ی آن به دوران حکومت زندیه بازمی‌گردد، اما عمارت‌ موجود در آن مربوط به دوره‌ی کریم خان است. علت نام‌گذاری این مکان وجود هفت قبر از هفت عارف بزرگ در این باغ است که کریم‌ خان زند روی هر کدام سنگ بزرگ بدون کتیبه‌ای گذاشته است.

 

باغ ارم

باغ ارم یک باغ ایرانی تاریخی است که شامل یک بنای تاریخی و باغ گیاه‌شناسی است. تاریخ ساخت باغ ارم احتمالاً به پیش از دوره‌ی سلجوقیان باز می‌گردد و کریم‌ خان زند نقش مهمی در آبادی و بهسازی آن داشته است. عمارت موجود در باغ هم مربوط به دوره‌ی قاجار است. انواع و اقسام گونه‌های گیاهی از سراسر جهان در این باغ وجود دارد. فضای این باغ بزرگ و زیبا به ویژه در فصل بهار بسیار تماشایی و دلنشین است.

 

باغ عفیف آباد

باغ عفیف آباد در انتهای خیابان عفیف آباد شیراز قرار دارد و هم اکنون در اختیار ارتش است، اما بازدید از این باغ برای عموم مردم آزاد است. یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های سلاح خاورمیانه در این باغ وجود دارد و همچنین محیط باغ نمونه‌ای کامل از هنر گل‌کاری ایرانی است. عفیف آباد در دوره‌ی قاجار و در سال ۱۲۸۴ هجری قمری ساخته شد.

مدرسه‌ی خان

مدرسه‌ای تاریخی است که در زمان حکومت شاه عباس صفوی توسط الله وردی خان گرجی و پسرش امام قلی خان بنا شد. این مدرسه در زمان خود مانند یک دانشگاه بود که در آن علومی مثل فقه، حکمت، ادب، نجوم، حساب، هندسه، زمین‌شناسی، جانورشناسی، گیاه‌شناسی و شیمی تدریس می‌شد. ملاصدرا هم به دعوت الله وردی خان به این مدرسه آمد و کتاب‌های زیادی در همین مکان نوشت. که هم اکنون این مدرسه در خیابان لطفعلی خان زند است.

 

باغ جهان‌نما

باغ جهان‌نما یکی دیگر از باغ‌های معروف زیبای شیراز است که در خیابان حافظ قرار دارد. این باغ در سده‌ی هشتم هجری قمری در نهایت آبادانی بود. کریم‌ خان زند در سال ۱۱۸۵ دور این باغ را دیوار کشید و عمارت کوشک را در وسط آن بنا کرد. باغ جهان‌نما در سال ۱۳۸۳ توسط شهرداری شیراز احیا شد و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

 

مسجد عتیق

قدیمی‌ترین مسجد شیراز مسجد عتیق است که در سال ۲۸۱ هجری قمری ساخته شده است. این مسجد از زمان ساخت تا کنون بارها توسط حاکمان دوران مختلف مورد بازسازی قرار گرفته است. در سمت جنوب مسجد دیواری قرار دارد که به دیوار ندبه مشهور است. وسط حیاط مسجد خدای خانه یا کعبه‌ی ثانی یا بیت‌المقدس قرار دارد. عمارت خدای خانه و ایوان‌های آن ۱۲ متر طول و ۱۰ متر پهنا دارند و اتاق وسط آن از سنگ و گچ ساخته شده است.