اینتل یک شرکت بینالمللی تولیدکنندهی پردازندههای کامپیوتری است که به عنوان یکی از پیشگامان عصر جدید پردازش شناخته میشود. دفتر اصلی اینتل در سانتا کلارا، کالیفرنیا و در سیلیکون ولی واقع است. این شرکت در حال حاضر به عنوان دومین تولیدکنندهی بزرگ پردازنده در جهان و دومین شرکت باارزش این صنعت شناخته میشود. در حال حاضر، سامسونگ جایگاه اول را از آمریکاییها ربوده است.
مقالههای مرتبط:
اینتل به عنوان مخترع پردازندههای x86 در جهان شناخته میشود؛ پردازندههایی که در اکثر کامپیوترهای شخصی در دنیای امروز استفاده میشوند. از شرکتهای بزرگی که مشتریان اصلی اینتل هستند میتوان به اپل، لنوو، اچپی و دل اشاره کرد. خاطرنشان میکنیم که این شرکت در زمینهی تولید دیگر قطعات کامپیوتری از حافظههای جانبی تا تجهیزات شبکه را نیز فعالیت دارد.
این شرکت که ابتدا در زمینهی تولید رم فعالیت داشت، اولین پردازندههای تجاری خود را در سال ۱۹۷۱ به بازار عرضه کرد. البته دوران شکوفایی این برند به زمانی بازمیگردد که کامپیوترهای شخصی به اوج محبوبیت رسیدند و به این ترتیب، اینتل نیز سوار بر موج ایجاد شده، توانست سهم قابل توجهی از بازار را از آنِ خود کند.
تاریخچه تاسیس
شرکت اینتل در سال ۱۹۶۸ توسط گوردون ای. مور و رابرت نویس تاسیس شد. مور یک شیمیدان و رابرت نویس، فیزیکدانی بود که به عنوان یکی از مخترعین مدار مجتمع (IC) شناخته میشود. مور و نویس پیش از تاسیس اینتل در شرکت Fairchild Semiconductor مشغول به کار بودند. آرتور راک، و مکس پالوسکی نیز از دیگر افرادی بودند که از همان روزهای ابتدایی در هیئت مدیرهی اینتل حضور داشتند. آرتور راک، رئیس هیات مدیره، سرمایهگذار بزرگی بود که به بنیانگذاران اینتل کمک کرد تا سرمایهی اولیه برای تاسیس شرکت را جذب کنند.
سرمایهی اولیهی جذبشده برای شروع کار اینتل، ۲.۵ میلیون دلار گزارش شده است که دو سال پس از تاسیس، با عرضهی عمومی سهام به ۶.۸ میلیون دلار رسید. یکی از کارمندان مهم اینتل در روزهای ابتدایی، اندی گروو بود که بعدها به عنوان مدیر، در شکلگیری دوران طلایی اینتل در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، نقش مهمی داشت.
موسسان اینتل، دانشمندان شیمی و فیزیک بودند
مور و نویس برای انتخاب نام شرکت، از همان ابتدا مخالف ترکیب مور – نویس بودند؛ چرا که این ترکیب، اصطلاح «More Noise» را در ذهن مخاطب ایجاد میکرد و قطعا برای یک شرکت الکترونیکی، نام مناسبی نبود. آنها ابتدا شرکت را در ۱۸ جولای ۱۹۶۸ با نام N M Electonics تاسیس کردند. در انتهای همان ماه، نام Intel برای شرکت انتخاب شد. این نام از ترکیب «Integrated Electronics» ساخته شده است. البته این برند در ابتدا تحت مالکیت شرکت هتلداری Intelco بود؛ از این رو بنیانگذاران اینتل مجبور شدند تا حقوق آن را از شرکت مذکور خریداری کنند.
اولین محصولات
اینتل در ابتدای تاسیس به عنوان تولیدکنندهی مدارهای منطقی شناخته میشد؛ اما بنیانگذاران آن هدف خود را بازار حافظههای نیمههادی تعیین کرده بودند. در آن زمان پیشبینی میشد که این حافظهها جایگزین حافظههای با ساختار آهنربایی (مشهور به Core) خواهند شد. اولین محصول آنها در این بازار، یک حافظهی رم استاتیک ۶۴ بیتی بود که تقریبا، دو برابر محصولات رقبا سرعت داشت. محصولات دیگر اینتل که در سال ۱۹۶۹ تولید شدند، حافظهی رام ۱۰۲۴ بیتی و اولین حافظهی رم استاتیک ۲۵۶ بیتی بر مبنای ماسفت (ترانزیستور اثر میدانی نیمههادی-اکسید-فلز) بود.
رم ماسفت اینتل که با نام ۱۱۰۱ عرضه شده بود، ساختاری پیچیده داشت و تولید و بهکارگیری آن در کامپیوترهای بزرگ، بهصرفه نبود. محصول بعدی با نام ۱۱۰۳ در سال ۱۹۷۰ به بازار عرضه شد و به عنوان حافظهی رم داینامیک یا DRAM شناخته میشد. این حافظه لقب پرفروشترین چیپ حافظه در سال ۱۹۷۲ در جهان را به خود اختصاص داد.
عصر پردازندهها
اینتل در سال ۱۹۷۱ اولین پردازندهی تجاری جهان را با نام Intel 4004 به بازار عرضه کرد. یکی از اولین ریزپردازندههای جهان نیز در سال ۱۹۷۲ به دست این شرکت تولید شد. طراح اینتل ۴۰۰۴ که میتوان از آن به عنوان محصولی انقلابی در دنیای کامپیوتر یاد کرد، فدریکو فاگین بود. در این دوران، بازار حافظههای رم اینتل با خطر مواجه شده بود. رقیبان متعددی وارد این بازار شده بودند و ابتدای دههی ۱۹۸۰، دوران سختی برای اینتل بود.
مدیرعامل آن زمان اینتل، گوردون مور بود. او با مشاهدهی پیشرفت خارقالعادهی کامپیوترهای شخصی IBM که از محصولات اینتل استفاده میکردند، تصمیم گرفت زمینهی کاری شرکت را روی تولید پردازندهها متمرکز کند. فناوریهای ابداعانهی اینتل در این بازار، به تولیدکنندگان امکان میداد تا کامپیوترهایی با ابعاد کوچک طراحی کنند. قطعا گذار صنعت فناوری از کامپیوترهای بزرگ به مینیکامپیوترها و سپس کامپیوترهای شخصی، حرکتی بود که با اتکا به نوآوریهای اینتل در آن زمان محقق شد.
اینتل بخش بزرگی از موفقیت اولیهی خود را مدیون کامپیوترهای شخصی IBM است
تا پایان دههی ۱۹۸۰، اینتل با تولید ریزپردازنده برای آیبیام و رقبای بزرگش در بازار کامپیوترهای شخصی، دوران طلایی این شرکت به عنوان بزرگترین تولیدکنندهی سختافزارهای کامپیوتری شروع شد. این دوران به مدت ۱۰ سال ادامه داشت. اندی گروو در سال ۱۹۸۷ جایگزین مور شد. اقدام هوشمندانهی او در ایجاد کمپین بازاریابی «Intel Inside»، وفاداری به این برند را بهطور چشمگیری افزایش داد. عرضهی پردازندههای پنتیوم در پایان دههی ۱۹۹۰ نیز نقطهی عطفی در تاریخ این شرکت با مدیریت گروو بود.
چالشها
دوران اوج کامپیوترهای شخصی و تقاضای بالا برای پردازندههای این کامپیوترها، در ابتدای دههی ۲۰۰۰ با افت شدیدی مواجه شد. از طرفی رقبای بزرگ اینتل و در صدر آنها، AMD با عرضهی محصولات جدید و رقابت در بحث قیمت، توانستند بخشی از سلطهی ایتل را با خطر مواجه کنند. کریگ برت یکی از مدیران آن زمان اینتل بود که تلاش کرد با ورود شرکت به بازارهایی فراتر از نیمههادیها، سوددهی را به اینتل بازگرداند که البته تعداد کمی از پروژههایش با موفقیت همراه بودند.
کارشناسان معتقدند پایان دوران فرمانروایی اینتل به دو عامل بستگی دارد؛ کاهش تقاضا برای کامپیوترهای شخصی در آستانهی سال ۲۰۰۰ و دیگری ظهور سریع کامپیوترهای ارزانقیمت را میتوان از دلایل این افول نامید. در ابتدای سال ۲۰۰۰ رشد سختافزارهای کامپیوتری بیش از نیاز نرمافزاری بود و پس از مدتی، کاربران به این نتیجه رسیدند که با هزینههای کمتر نیز میتوان کامپیوترهایی با قدرت مناسب تهیه کرد. این اتفاق باعث شد تا رقبایی همچون AMD، نقش قابل توجهی در بازار کسب کنند.
از طرفی تقاضا برای کامپیوترهای پیشرفتهی سرور، پس از حباب داتکام کاهش پیدا کرده بود و همین امر موجب شده بود تا سوددهی اینتل کاهش قابل توجهی داشته باشد. به هر حال اتفاقات پیش آمده نوید رقابتی سنگین و شکستهای متعددی را برای اینتل میداد.
از طرفی با افزایش سلطهی این برند در بازار سختافزار، شکایتهای متعددی از آنها صورت گرفت و چالشهای حقوقی هم به مشکلات روزمرهی اینتل اضافه شد. یکی از ادعاهای بزرگ رقبای اینتل، نقض قوانین رقابتی توسط این شرکت بود. این ادعای حقوقی عموما از طرف AMD به جریان میافتاد و اینتل را به رقابت ناعادلانه متهم میکرد. ایامدی معتقد بود که رقیبش با پرداخت پول به شرکتهای تولیدکنندهی کامپیوتری، آنها را وادار میکند که محصولات رقبا را در کامپیوترهایشان استفاده نکنند.
دعواهای حقوقی اینتل و ایامدی برای سالهای متمادی ادامه داشته و هر دو شرکت در این رقابت سودها و ضررهایی دیدهاند. در این میان ایام دی تاکنون موفق شده است تا مبالغ مختلفی را به خاطر شکایتهای متعدد از اینتل دریافت کند. از طرفی، اینتل نیز یک بار توانست ایامدی را به دزدی اطلاعات متهم کرده و جاسوس این شرکت را در سال ۱۹۹۵ دستگیر کند.
دعواهای اینتل و ایامدی در ژاپن نیز ادامه داشت و در سال ۲۰۰۵، کمیسیون تجارت عادلانهی این کشور، اینتل را مجبور کرد که طرحهای تخفیفی ناعادلانهی خود را لغو کند و رقابت خود را با دیگر تولیدکنندگان، منصفانهتر ادامه دهد. اتحادیهی اروپا نیز در احکامی مشابه به دعواهای رقابتی این دو شرکت وارد شده است. آخرین دعوای حقوقی در این اتحادیه نیز در سال ۲۰۱۴ و با رد درخواست تجدید نظر اینتل پایان یافت. هند و کرهی جنوی نیز از دیگر شرکتهایی هستند که میزبان دعواهای حقوقی اینتل و ایامدی و همچنین شکایتهای دولتی علیه آنها بودهاند.
یکی از بزرگترین رقبای قانونی همیشگی اینتل، شرکت AMD است
یکی دیگر از شرکتهایی که دعواهایی حقوقی علیه اینتل تنظیم کرده، شرکت Transmeta است. این شرکت شکایت خود را در سال ۲۰۰۶ و تحت عنوان نقض حقوق پتنت ثبت کرد. در نهایت دعوای حقوقی در سال ۲۰۰۷ به پایان رسید و اینتل به پرداخت ۱۵۰ میلیون دلار در مرحلهی اول و پنج مرحله پرداخت ۲۰ میلیون دلاری طی پنج سال محکوم شد.
یکی از چالشهای بازرگانی اینتل نیز در سال ۲۰۰۷ اتفاق افتاد. منتقدان ادعا میکردند که در تبلیغ این شرکت برای پردازندههای Core 2 Duo، نمادهای نژادپرستانه و توهینآمیز استفاده شده است. بسیاری از مدیران اینتل پس از افزایش انتقادها بهصورت رسمی از مردم عذرخواهی کردند.
مشکلات زیستمحیطی یکی از چالشهای همیشگی شرکتهای صنعتی هستند. اینتل نیز از این قائده مستثنی نبوده و همواره مورد انتقاد فعالان محیط زیست قرار گرفته است. یکی از شکایتهای مطرح شده علیه این شرکت در سال ۲۰۰۳ و در نیومکزیکو به جریان افتاد. کارشناسان معتقد بودند اینتل در گزارش سالیانهی خود در مورد آلودگیهای تولید شده، دروغ میگوید. به هر حال این چالشها نیز با تلاش مدیران شرکت حل شدند؛ بهطوری که در سال ۲۰۱۲ این شرکت در صدر شرکتهای فناوری با تلاش برای کاهش اثرات زیست محیطی محصولات قرار گرفت.
کارمندان اینتل نیز در برهههای مختلف، این شرکت را هدف انتقاد و شکایت قرار دادهاند. کارمندان سابق این شرکت ادعا میکنند که اینتل، افراد بالای ۴۰ سال را بهراحتی از شرکت اخراج میکند. رسانههای متعددی به خاطر این ادعا از اینتل درخواست کردهاند که گزارش استخدام و اخراج کارمندان را بهصورت جزئی منتشر کند اما این شرکت از ارائهی آن خودداری کرده است. به هر حال اینتل ادعا میکند که سن افراد نقشی در برنامههای نیروهای انسانی این شرکت نداشته است.
ساختار شرکتی
در حال حاضر، برایان کرزانیچ به عنوان مدیرعامل اینتل فعالیت میکند. او ششمین مدیرعامل اینتل است که در سال ۲۰۱۳ جایگزین پائول اوتلینی شد. هیئت مدیرهی منسجم اینتل که همگی از مدیران پیشین این شرکت بودهاند، در رسانههای مختلف به عنوان نمونهای موفق از مدیریت در شرکتهای بزرگ شناخته میشوند. این تیم توانسته است در سیستم ارزیابی «GovernanceMetrics International»، رتبهی ممتاز را کسب کند که تاکنون تنها به ۲۱ شرکت دیگر اهدا شده است. طبق آخرین آمار ارائه شده، عمدهی سهام شرکت اینتل در اختیار شرکتهای بزرگی همچون ونگارد گروپ، بلکراک، کپیتال گروپ و استیت استریت است.
ساختار استخدامی شرکت اینتل عموما بهصورت پیشنهاد از داخل عمل میکند. خصوصا در سمتهای مدیریتی، این شرکت در مقابل استخدام افراد خارجی مقاومت میکند و تمام مدیران آن تاکنون از میان کارمندان سابق انتخاب شدهاند. قوانین بازنشستگی و اتمام ماموریت مدیران عامل نیز در این شرکت بسیار محکم است و مدیران عامل باید حداکثر تا ۶۵ سالگی در این شرکت فعالیت کنند.
مدیران عامل اینتل همیشه از میان مدیران سابق این شرکت انتخاب شدهاند
دفتر اصلی مدیریتی اینتل در سانتا کلارا کالیفرنیا واقع است. البته این شرکت آمریکایی در سرتاسر جهان دفاتر مدیریتی دارد. بزرگترین کارخانهی تولیدی این غول پردازنده، در شهرستان واشینگتن اورگون واقع است و حدود ۱۸۶۰۰ کارمند دارد. البته این شرکت در کشورهای متعددی از جمله چین، کاستاریکا، مالزی، سرزمینهای اشغالی، ایرلند، هند، روسیه، آرژانتین و ویتنام، کارخانهی تولیدی دارد.
تاریخچه محصولات اینتل
همانطور که پیش از این گفته شد، اولین محصولات اینتل، حافظههای رم استاتیک و داینامیک بودند. پس از مدتی مهندسان این شرکت مسیر محصولات را به ریزپردازندهها تغییر دادند و اینتل ۴۰۰۴ در نوامبر سال ۱۹۷۱ به بازار عرضه شد.
به طور حتم، اینتل موفقیتهای بزرگ دههی دوم خود را به کامپیوتر شخصی IBM مدیون است. این شرکت در سال ۱۹۸۱ کامپیوتر شخصی خود را معرفی و از پردازندهی ۸۰۲۸۶ اینتل در آن استفاده کرد. یک سال بعد، شرکت Compaq اولین کامپیوتر شخصی با استفاده از طرحهای آیبیام را به بازار عرضه کرد که از نسخهی سریعتر ۸۰۲۸۶ در آن استفاده شد. این شرکت در سال ۱۹۸۶ سیستمی بر مبنای پردازندهی سریعتر یعنی ۸۰۳۸۶ عرضه کرد و با شکست اولیهی آیبیام در بازار کامپیوترهای شخصی، توانست اینتل را نیز به تامینکنندهی اصلی سختافزارهای کامپیوتری تبدیل کند.
ریزپردازندهی ۳۸۶
بهخاطر تقاضای تولیدکنندگان کامپیوترهای شخصی، اینتل فناوری پردازندههای اولیهی خود را با دیگر تولیدکنندگان پردازنده همچون AMD به اشتراک میگذاشت. مدیرعامل وقت این شرکت یعنی اندرو گروو تصمیم گرفت مسیر تولیدات شرکت را حرفهای تر کند و محصول بعدی را با رقبا به اشتراک نگذارد. این محصول که Intel 386 نام داشت، در کامپیوترهای شخصی شرکت کامپک استفاده شد و سلطهی اینتل را در بازار سختافزار تضمین کرد.
پنتیوم، ایتانیوم و ۴۸۶
با شروع سال ۱۹۸۹، فرمانروای صنعت پردازنده تصمیم گرفت که دورهی زمانی عرضهی محصول جدید را به دو سال کاهش دهد. در همین زمان، آنها کار روی پروژههای جدید با کدهای P5 و P6 را آغاز کرند. تیم طراحی جدید شرکت در این سالها، ابتدا پردازندهی خود را تحت نام ۴۸۶ طراحی کردند که بعدها با نام ماندگار پنتیوم به بازار عرضه شد. ابتدا در سال ۱۹۹۳، پردازندهی P5 با نام تجاری پنتیوم تحت مالکیت اینتل ثبت و به بازار عرضه شد. کد P6 نیز ابتدا با نام پنتیوم پرو در سال ۱۹۹۵ و سپس با کمی بهبود، با نام Pentium II به بازار عرضه شد.
نام ایتانیوم نیز برای اولین محصولات اینتل با معماری ۶۴ بیتی استفاده شد. با وجود عدم موفقیتهای اولیه در این بازار، اینتل در سالهای بعدی به طراحیهای بر پایهی این معماری ادامه داد و در سال ۲۰۱۴ بار دیگر سراغ برند ایتانیوم رفت.
حافظههای SSD
این نوع از حافظهها از سال ۲۰۰۸ جایگاه خود را در میان محصولات اینتل پیدا کردند. اولین حافظههای دیسک جامد اینتل با ظرفیت حداکثر ۱۶۰ گیگابایت به بازار عرضه شدند. حافظههای اینتل مانند دیگر شرکتهای تولیدکنندهی این محصولات بر پایهی فناوریهای NAND flash ،mSATA ،PCIe و NVMe تولید میشوند. آخرین نوآوری اینتل در این بخش از بازار، استفاده از فناوری 3D XPoint در حافظههای SSD است.
ابرپردازندهها
بخش محصولات فوق پیشرفتهی اینتل با نام Intel Scientific Computers در سال ۱۹۸۴ تاسیس شد. هدف از تاسیس این بخش تولید محصولاتی جهت استفاده در کامپیوترها با قابلیت پردازش موازی بود. در سال ۱۹۹۲ نام این بخش به «واحد سیستمهای ابرپردازشی اینتل» تغییر کرد. محصولاتی که توسط بخش یادشده طراحی و استفاده شدند، در ابرکامپیوترهای متعددی همچون Paragon و ASCI Red استفاده شدند.
اینتل در سال ۲۰۱۴ اعلام کرد که قصد دارد از پرتوهای نوری جهت افزایش سرعت ابرکامپیوترها استفاده کند. این تصمیم در سال ۲۰۱۵ بهصورت رسمی اجرایی شد و از آن زمان در محصولات ابرکامپیوتری اینتل تنها از پرتوهای نوری جهت تبادل دادهها استفاده میشود.
سیستمعامل بر مبنای لینوکس
پس از موفقیت مثالزدنی اندروید گوگل، اینتل تصمیم گرفت تا با همکاری با شرکتهای بزرگی همچون نوکیا، سیستمعاملی برای سیستمهای مبتنی بر معماری x86 و بر پایهی لینوکس توسعه دهد. محصول قرارداد مذکور، سیستمعامل MeeGo بود که از طرف بنیاد لینوکس نیز پشتیبانی میشد.
در فوریهی سال ۲۰۱۱، نوکیا این قرارداد را ترک و همکاری خود را با مایکروسافت آغاز کرد. مدیران اینتل کاملا از این تصمیم شوکه شدند و سرانجام این سیستمعامل نیز شکست خورد. پس از آن، اینتل با سامسونگ همکاری کرد تا این بار سیستمعامل تایزن را برای دستگاههای همراه توسعه دهد. از آن زمان تمرکز این شرکت سختافزاری روی سیستمعامل تایزن بوده است و محصولات متنوع سامسونگ از آن استفاده میکنند.
وضعیت کنونی برند اینتل
اینتل در حال حاضر به عنوان دومین شرکت بزرگ تولید پردازنده و دومین برند باارزش این صنعت شناخته میشود. طبق آخرین گزارشهای منتشر شده، درآمد این شرکت در سال ۲۰۱۷ حدود ۶۲ میلیارد دلار بوده که سود خالص آنها حدود ۱۸ میلیارد دلار گزارش شده است. این شرکت در حال حاضر حدود ۱۰۶ هزار کارمند دارد و شرکتهای بزرگی همچون Mobileye ،McAfee ،Here و Wind River Systems به عنوان زیرمجوعهی آن فعالیت میکنند.
ارسال دیدگاه