زندگینامه شاعر بزرگ ایران عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری

یکشنبه 7 فروردین 1401 شعر
عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری

چکیده ای از زندگی نامه خیام نیشاپوری:

امام غیاث الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری حکیم برجسته،  ریاضی دانان و شاعر بزرگ ایران در اواخر بزرگترین دانشمند قرن پنجم و اوایل قرن ششم است. به این علت به او خیام می گفتند که پدرش به شغل خیمه دوزی مشغول بوده است.

  • نام اصلی: غیاث‌الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری
  • زمینه فعالیت: ریاضیات، اخترشناسی، شعر
  • فلسفه، دین، تاریخ،گاه‌شماری، موسیقی
  • تولد: ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷
  • محل زندگی: حیره، نیشابور
  • ملیت: ایرانی
  • در زمان حکومت: سلجوقیان

دستاوردهای حکیم عمر خیام:ریاضیات/ستاره‌شناسی/موسیقی/ادبیات

 

حکیم عمر خیام

حکیم عمر خیام

عمر خیام نیشاپوری که بود

همه چیزدان، فیلسوف، ریاضیدان، ستاره شناس و شاعر رباعی سرای ایرانی و بزرگترین دانشمند قرن پنجم در دوره ی سلجوقی بود.وی برای چندین کشف ریاضی و علمی محبوب است. او اولین کسی بود که راه حل معادلات مکعب را ارائه داد. وی همچنین راه حل های هندسی را برای همان محل تقاطع مخروط ها ارائه داد.

 

عمر خیام نیشاپوری در چه سنه زاده شده

حکیم عمر خیام نیشابوری ، شاعر ایرانی ، در سال 439 هجری قمری در نیشابور ، شمال شرقی ایران متولد شد. دوران قرون وسطی که در قرن یازدهم تحت سلطنت سلجوقیان به اوج شکوفایی خود رسید.

 

 

 

حکیم عمر خیام را بیشتر بشناسید

در جوانی به مقامات والایی در فلسفه ، نجوم و ریاضیات رسید و در پزشکی نیز مهارت داشت. وی در حالی که فقط یک کودک بود با سلطان سنجار که به آبله مبتلا شد ، معالجه کرد. حدود دوازده اثر خیام در علم و فلسفه باقی مانده است ، اما همین تعداد اندکی باعث شهرت وی در سراسر جهان شده است. یکی از مهمترین آنها “جبر” وی است که بهترین کار در نوع خود در ریاضیات است.

خیام منجم بود و تقویم فعلی ایران نتیجه محاسباتی است که وی و تعدادی دیگر از دانشمندان در زمان سلطنت جلال آدین مالک شاه سلجوقی انجام داده اند و تقویم شمسی نامیده می شود. خیام همچنین رساله ای درباره نحوه عملکرد محاسبات نجومی نوشت. وی علاوه بر ریاضیات و نجوم ، در فلسفه ، تاریخ جهان ، زبانشناسی و فقه نیز تبحر داشت. وی علوم و فلسفه یونان را تدریس می کرد و دانشجویان را به ورزش و پرورش تشویق می کرد.

 

حکیم عمر خیام

حکیم عمر خیام

آثار فارسی از حکیم عمر خیام

یکی از آثار معروف فارسی منسوب به عمر خیام رساله نوروز است که با نثری ساده و فصیح ، منشأ نوروز و آداب و رسوم آن را در دربار ساسانی بازگو می کند. او در این رساله با شیفتگی بسیار درباره آداب جهادی امپراطوران پارس باستان و مشاغل و علومی که توجه آنها را به خود جلب کرده صحبت می کند و برخی از پادشاهان داستانی و تاریخی ایران را معرفی می کند.

روبیات حکیم عمر خیام

در زمینه ادبیات و شعر ، خیام بیشترین شهرت را در روبیات یا رباعیات کسب کرد ، زیرا رباعیات او بسیار ساده است. و گرچه حاوی فصاحت و بلاغت هستند ، اما معانی عالی و محکمی دارند. خیام در این رباعیات افکار فلسفی خود را به بهترین شکل بیان می کند و غالباً در جستجوی اندیشه های فلسفی خود این رباعیات را می ساخت ، به همین دلیل خیام در زمان خود شهرت شعر نداشت و بیشتر به عنوان حکیم و فیلسوف شناخته می شد. . با آشکار شدن رباعیات ظریف و فلسفی وی ، نام وی به یک شاعر مشهور جهان تبدیل شد.

وقتی شعرهای او را عمیق می خوانیم ، درمی یابیم که اندیشه های شاعرانه او دو سه چیز بیشتر نیست: یادآوری مرگ ، پشیمانی از بی ثباتی زندگی و بی اعتباری روزگار. تعداد کمی از شاعران بزرگ پارسی به اندازه عمر خیام در جهان مشهور هستند زیرا اشعار وی به زبانهای مختلف ترجمه شده است.

 

 

در گذشت عمر خیام نیشاپوری

عمر خیام نیشاپوری در سال 517 هجری قمری درگذشت. پیکرش در گورستان مرکزی حیرهٔ نیشابور دفن شد .مقبرهٔ وی هم اکنون در شهر نیشابور، در باغی که آرامگاه امام‌زاده محروق در آن واقع می‌باشد، قرار گرفته‌است.

دستاوردهای حکیم عمر خیام: ریاضیات ستاره‌شناسی موسیقی ادبیات ادبیات

حکیم عمر خیام

گزیده ای از اشعار حکیم عمر خیام

در کـــارگــه کـــوزه گری رفـــــتم دوش
دیــــدم دو هـــزار کـــوزه گویا و خموش
ناگاه یکـــی کوزه بـــر آورد خـــــــروش
کــو کوزه گر و کوزه خر و کوزه فروش

*******************

بر شاخ امید اگر بری یافتمی
هم رشته خویش را سری یافتمی
تا چند ز تنگنای زندان وجود
ای کاش سوی عدم دری یافتمی

*******************

از جمله رفتگان این راه دراز
باز آمده ای کو که به ما گوید راز
هان بر سر این دو راهه آز و نیاز
چیزی نگذاری که نمی آیی باز
*******************

ای دل! غم این جهان فرسوده مخور
بیهوده نه ای غمان بیهوده مخور
چون بوده گذشت و نیست نابوده پدید
خوش باش غم بوده و نابوده مخور
*******************

ابر آمد و باز بر سر سبزه گزیست
بی باده گلرنگ نمی باید زیست
این سبزه که امروز تماشاگه ماست
تا سبزه خاک ما تماشاگه کیست
*******************

بر چهره گل نسیم نوروز خوش است
در صحن چمن روی دل افروز خوش است
از دی که گذشت هر چه گویی خوش نیست
خوش باش و ز دی مگو که امروز خوش است
*******************

می نوش که عمر جاودانی این است
خود حاصل از ایام جوانی این است
هنگام گل و باده و یاران سر مست
خوش باش دمی که زندگانی این است

*******************

در دایره ای که آمدن ،رفتن ماست
آن را نه بدایت نه نهایت پیداست
کس می نزند دمی در این عالم راست
کاین آمدن از کجا و رفتن به کجاست
*******************

این یک دو سه روزه نوبت عمر گذشت
چون آب به جویبار و چون باد به دشت
هرگز غم ایام مرا یاد نگشت
روزی که نیامدست و روزی که گذشت

 

 

شعر سرآغاز بوستان سعدی

سرآغاز

شاهنامه

شاهنامه،شاهکار ادبی جهان

×

ارسال دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

انتخاب استان برای وضعیت آب‌و‌هوا