خاورمیانه از نخستین خاستگاه‌های تمدن جهان

خاورمیانه کجاست

خاورمیانه در مرکز تقاطع سه قاره اروپا، قاره آسیا و قاره آفریقا قرار گرفته است. که از تنگه باب‌المندب در جنوب‌غربی تا تنگه داردانل در شمال‌غربی و از شرق تا رشته کوه‌های هیمالیا و بندر کراچی امتداد دارد.

خاورمیانه، سرزمین‌های اطراف کرانه‌های جنوبی و شرقی دریای مدیترانه که حداقل شبه جزیره عربستان و بنا به تعاریف ایران، شمال آفریقا و گاهی فراتر از آن را در بر می‌گیرد. بخش مرکزی این منطقه عمومی قبلا خاور نزدیک نامیده می شد، نامی که توسط برخی از اولین جغرافی دانان و مورخان مدرن غربی به آن داده شد، که تمایل داشتند آنچه را که شرق می نامند به سه منطقه تقسیم کنند

. خاور نزدیک به نزدیکترین منطقه به اروپا که از دریای مدیترانه تا خلیج فارس امتداد دارد اعمال می شود. خاورمیانه، از خلیج فارس تا آسیای جنوب شرقی؛ و خاور دور، آن مناطقی که رو به اقیانوس آرام هستند.

خاورمیانه یا Middle East یکی از مهم‌ترین مناطق ژئوپلیتیکی جهان است که بر اساس آمار‌های رسمی چیزی حدود ۵۶ درصد از نفت کره زمین را در خود جای داده است. در این منطقه از جهان گروه‌های فرهنگی و زبانی فراوانی مثل فارس ها، عرب ها، آذری ها، ترک‌های آناتولی، یهودیان و… زندگی می‌کنند.

خاورمیانه

تاریخچه خاورمیانه

خاورمیانه از نخستین خاستگاه‌های تمدن جهان است. بسیاری از باورها و آیین‌های جهان از این منطقه برخاسته‌اند. نخستین یافته‌های آدمی در اینجا بوده، و همچنین نخستین برخورد انسان‌های هوشمند آفریقایی (نسل امروز انسان‌ها) و انسان‌های نئاندرتال می‌باشد. نخستین قانون‌های جهان (قانون حمورابی) در این منطقه نوشته شده‌است.

قلعه مارکو در رامسر مازندران

خاورمیانه از میانه قرن بیستم، مرکز توجه جهانی و شاید حساس‌ترین منطقه جهان از نظر استراتژیکی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بوده‌است و مکان کشمکش‌های دراز مدت اعراب و اسرائیل است. خاورمیانه زادگاه ادیان مهمی چون یهودیت، مسیحیت، اسلام و ادیان غیر ابراهیمی مثل دین زرتشتی، آیین مهر و مانوی است.

نواحی خاورمیانه

خاورمیانه به چند ناحیه اصلی تقسیم بندی شده است، اگرچه در مورد کشورهای هر ناحیه نیز برخی اختلاف نظرها وجود دارد، اما در حالت کلی نواحی مهم در خاورمیانه عبارت‌اند از:

قفقاز – گرجستان، آذربایجان، ارمنستان
شبه جزیره عربستان و حاشیه خلیج فارس – عربستان سعودی، قطر، امارات متحده عربی، عمان، عراق، بحرین، یمن
فلات ایران
آناتولی – ترکیه
دریای مدیترانه – قبرس
شرق – اسرائیل، اردن، سوریه، لبنان، فلسطین، شبه جزیره سینا

کشور‌های خاورمیانه

جغرافی‌دانان خاورمیانه را مرکز تقاطع سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا می‌دانند؛ ازاین‌رو، فهرست کشورهایی که در زیر آمده است، عموما جزو کشورهای خاورمیانه طبقه‌بندی می‌شوند: