چکیده ای از زندگینامه مهدی اخوان ثالث
نام:مهدی اخوان ثالث
متولد: ۱۰ اسفند ۱۳۰۷
محل تولد:یزد
درگذشته: ۴ شهریور ۱۳۶۹ (۶۱ سال)تهران
آرامگاه:توس در کنار آرامگاه فردوسی
لقب: م. امید
پیشه: شاعر، نوازنده تار
زمینه کاری: ادبیات، موسیقی ایرانی
ملیت: ایرانی
کتابهای معروف مهدی اخوان ثالث:
زمستان، ارغنون، آخر شاهنامه، در حیاط کوچک پاییز در زندان
مهدی اخوان ثالث کیست؟
مهدی اخوان ثالث شاعر، ادیب و موسیقیپژوه ایرانی بود.
مهدی اخوان ثالث متولد چه سالی است
مهدی اخوان ثالث (۱۰ اسفند ۱۳۰۷ روستای فهرج در استان یزد به دنیا آمد
خانواده مهدی اخوان ثالث
نام پدرش، علي و نام مادرش مريم بود. یکی از سه برادری بود که از روستای فهرج در استان یزد به مشهد کوچ کرده بود و از این رو آنان نام خانوادگیشان را اخوان ثالث به معنی برادران سهگانه گذاشتند
تحصیلات مهدی اخوان ثالث
مهدي اخوان ثالث تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در زادگاه خود به پايان رسانيد و فارغ التحصيل هنرستان صنعتي شد.
همسر و فرزندان مهدی اخوان ثالث
مهدي از مردم يزد بود كه در جواني به مشهد مهاجرت كرده و در اين شهر سكونت اختيار نموده و ازدواج كرده بود. وي به شغل داروهاي گياهي و سنتي مشغول بود.
اخوان در سال 1329 با ايران (خديجه) اخوان ثالث، دختر عمويش ازدواج نمود. حاصل اين ازدواج سه دختر به نام هاي لاله، لولي، تنسگل و سه پسر به نام هاي توس، زردشت و مزدك علي ميباشد.
اما اخوان دو فرزندش را از دست داد. در سال ۱۳۴۲ تنسگل دختر سوم او هنوز چهار روز از تولدش نگذشته بود که فوت کرد و در سال ۱۳۵۳ دختر اولش لاله در بیست سالگی در رودخانه کرج غرق شد و پدر را داغدار کرد.
شروع فعالیت مهدی اخوان ثالث
اخوان ثالث با شعر کلاسیک شروع کرد. به شعر نیمایی علاقه مند شد و در آخرین اثرش دوباره به شعر کلاسیک برگشت. از وی اشعاری در هر دو سبک به جای ماندهاست. همچنین او آشنا به نوازندگی تار و مقامهای موسیقی خراسانی بود
اخوان ثالث شاعری را از نوجوانی آغاز کرد و ابتدا در قالب شعر کهن میسرود اما بعدها از اشعار نیما یوشیج تاثیر گرفت و شعرهایش رنگی از تجدد به خود گرفت. در واقع شعر اخوان تلفیقی از سنت و تجدد بود.
او همچنین در رادیو و تلویزیون فعالیت کرده است. در سال ۱۳۳۶ در رادیو مشغول به کار شد و مدتی بعد نیز به تلویزیون خوزستان منتقل شد. در سال ۱۳۵۳ از خوزستان به تهران بازگشت و این بار در رادیو و تلویزیون ملی ایران به کار پرداخت.
مهدی اخوان ثالث سابقه تدریس در دانشگاه نیز دارد؛ او در سال ۱۳۵۶ در دانشگاههای تهران، ملی (شهید بهشتی امروز) و تربیت معلم به تدریس شعر سامانی و معاصر پرداخت. در سال ۱۳۶۰ با محرومیت از کار دولتی بازنشسته شد
اما بعد از انقلاب ۵۷، بهعلت نارضایتی از کمتوجهی به تاریخ باستان و سنتهای ملی – میهنی ایران، به نقد این اندیشه پرداخت؛ سپس در سال ۱۳۶۰ بدون حقوق از کار دولتی برکنار شد و ۹ سال پایانی عمر خود را بیهیچ منبع مالی در فقر شدید به پایان برد.
سبک شعری مهدی اخوان ثالث
مهدی اخوان ثالث شاعری حماسی و اجتماعی است که گاه اندیشههای فلسفیاش را وارد شعرهایش میکند. سبک اخوان را میتوان «سمبولیسم اجتماعی» نامید، او اندیشهها و اعتراضهای اجتماعیاش را با زبان نمادین بیان میکند.
پس از کودتای ۲۸ مرداد بدبینی، ناامیدی و شکست اندیشی بر ذهن و روان اکثر نویسندگان و اندیشمندان حاکم میشود و اخوان هم یکی از این افراد است که شکست را میپذیرد. او هیچوقت امید واهی نمیدهد.
او خود در این باره میگوید: «نومید بودن و نومید کردن، نجیبتر و درستتر از امید دروغین دادن و داشتن است، چون حداقل فایدهی این نجابت و درستی این است که آدم، دروغها و پدر سوختگیها را نخواسته و نیاراسته …»
فعالیتهای سیاسی و زندان
اخوان ثالث در سال ۱۳۳۱ به «پویندگان راه صلح» پیوست و با شعری که درباره مبارزات صلحجویانه سرود به جایزه شعر صلح دست یافت. او به اتفاق نیما یوشیج و چند تن از دیگر شاعران به هنگام کودتای ۲۸ مرداد به زندان افتاد.
بعضی از آنها توبهنامه نوشتند و آزاد شدند؛ اما اخوان ثالث از این کار خودداری کرد و حدود یک سال از زندگی خود را در زندان قصر و قزل قلعه به سر برد.
او بعد از آزادی تا پایان عمر از فعالیتهای سیاسی کناره گرفت. اخوان ثالث برای امرار معاش مشغول نویسندگی در روزنامه و کار در رادیو شد؛
آثار مشهور مهدی اخوان ثالث
از اخوان ثالث آثار زیادی بهجای مانده است که علاوه بر دفاتر شعر کلاسیک و نو، مقالات، داستانها، نقدهای ادبی و دیگر آثار متفرقه وی را نیز شامل میشود. آثار او بهترتیب سال چاپ عبارتاند از:
مجموعه شعرها
ارغنون، مجموعه شعرهای کلاسیک اخوان ثالث، ۱۳۳۰
زمستان، سرآغاز تحول اخوان ثالث در شعر نو، ۱۳۳۵
آخر شاهنامه، مجموعه شعر اخوان ثالث، ۱۳۳۸
از این اوستا، مجموعه شعر اخوان ثالث، ۱۳۴۴
منظومه (شکار)، ۱۳۴۵
پاییز در زندان، خاطرات شاعر از زندان، ۱۳۴۸
عاشقانه و کبود، گزیده اشعار، ۱۳۴۸
بهترین امید، ۱۳۴۸
در حیاط کوچک پاییز در زندان، ۱۳۵۵
زندگی میگوید: اما باز باید زیست، زنداننامه شاهر، ۱۳۵۷
دوزخ اما سرد، ۱۳۵۷
ترا ای کهن بوم و بر دوست دارم، ۱۳۶۸
اینک بهاری دیگر، ۱۳۶۸
برگزیده اشعار
برگزیده اشعار اخوان، ۱۳۴۹
قاصدک، ۱۳۶۸
گزیده اشعار، ۱۳۶۹
نقدهای ادبی
مقالات اخوان ثالث، ۱۳۵۰
بدعتها و بدایع نیما، کتابی مفصل درباره سبک شعر نیمایی، ۱۳۵۷
عطا و لقای نیما یوشیج، ۱۳۶۱
نقیصه و نقیصهسازان، بحثهای ادبی، ۱۳۷۴
قصه و داستان
مرد جنزده، ۱۳۵۴
درخت و جنگل، ۱۳۵۵
گوناگون
ترجمه کتاب «ادبالرفیع در عروض قدیم عرب از معروفالرصافی»
گفت و شنود، ۱۳۶۸
دیدار و شناخت، ۱۳۴۸
شاملو، مردی دوستداشتنی
درگذشت مهدی اخوان ثالث
اخوان ثالث چهل روز پس از بازگشت از خانه فرهنگ آلمان در چهارم شهریور ماه سال ۱۳۶۹ در تهران از دنیا رفت. وی در توس در کنار آرامگاه فردوسی به خاک سپرده شدهاست.خانه اخوان ثالث در تهران که امروزه به خانه موزه تبدیل شده است،
جملات کوتاه از مهدی اخوان ثالث
باز میگویند: فردای دگر
صبر کن تا دیگری پیدا شود
کاوهای پیدا نخواهد شد، امید
کاشکی اسکندری پیدا شود
*****
بهار آمد، پریشان باغ من افسرده بود اما
به جو باز آمد آب رفته، ماهی مرده بود اما
*****
از تهی سرشار
جویبار لحظهها جاریست
*****
میدَمَد شبگیر فروردین و بیدارم
باز شبگیری دگر
وز سال دیگر، باز
باز یک آغاز …
*****
من اینجا بس دلم تنگ است
و هر سازی كه میبینم بد آهنگ است
بیا ره توشه برداریم
قدم در راه بیبرگشت بگذاریم
*****
خفتهاند
این مهربان همسایگانم شاد
در بستر
صبح از من مانده بر جا مشت خاکستر
وای، آیا
هیچ سر بر میکنند از خواب
***
هیچیم
هیچیم و چیزی کم
ما نیستیم از اهلِ این عالم که میبینید
وز اهلِ عالمهای دیگر هم
یعنی چه پس اهلِ کجا هستیم؟
از عالمِ هیچیم و چیزی کم
ارسال دیدگاه