برفک دهان چیست
کاندیدیاز اوروفارنکس که گاهی به آن برفک دهان نیز گفته می شود، نوعی عفونت قارچی است که در زبان و داخل دهان ظاهر می شود. در نوزادان و افراد مسن دارای دندان مصنوعی شایع است.
عامل ایجاد کننده آن، قارچ کاندیدا آلبیکنس، اغلب در مقادیر نسبتاً کم در دهان یافت می شود و بهداشت دهان و دندان از آن جلوگیری می کند.
استوماتیت کاندیدیاز یا برفک دهان به شکل برجستگیهای سفید خاکستری در روی مخاط دهان و زبان بروز کرده که با کندن این ضایعات مناطق خونریزیدهنده ایجاد میشود. ضایعه اغلب اگزودای سفید دارد. برفک دهان به دلیل از بین رفتن باکتریهای مفید موجود در دهان ایجاد میشود و با این وضع قارچهای کاندیدای موجود در دهان رشد بیش از حد پیدا میکنند و به صورت برفک در دهان دیده میشوند. برفک دهان اکثراً توسط قارچ کاندیداآلبیکانس و گاه توسط قارچهای کاندیدا گلابراتا و کاندیدا تروپیکالیس ایجاد میشود.
این بیماری نباید با لوکوپلاکیا اشتباه گرفته شود. ضایعات لوکوپلاکیا بیشتر در کنارههای زبان است، در حالی که ضایعات برفکی معمولاً در روی زبان و سایر نقاط دهان دیده میشود.
برفک دهان
علل و انتشار برفک دهان
برفک دهان یک عفونت قارچی دهان است و با رشد بیش از حد مخمر کاندیدا آلبیکنس ایجاد می شود. در دهان، کاندیدا معمولاً به تعداد کمی وجود دارد، اما رشد بیش از حد ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
ضعف سیستم ایمنی: افرادی که قبلاً سیستم ایمنی آنها ضعیف شده است، به عنوان مثال، افرادی که HIV/AIDS، سرطان یا دیابت دارند، بیشتر در معرض ابتلا به برفک دهان هستند.
دارو: برخی درمانها، از جمله آنتیبیوتیکها، کورتیکواستروئیدها، و عوامل شیمیدرمانی، ممکن است تعادل طبیعی باکتریها را در دهان مختل کرده و رشد کاندیدا را تسهیل کنند.
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، که شامل مسواک زدن مکرر و نخ دندان کشیدن می شود، می تواند منجر به تجمع پلاک و سایر میکروب ها در دهان شود که به رشد کاندیدا کمک می کند.
خشکی دهان: بزاق به مرطوب نگه داشتن دهان و دفع میکروب ها و سایر میکروب ها کمک می کند. هنگامی که تولید بزاق کاهش می یابد، همانطور که در افراد مبتلا به سندرم شوگرن یا به عنوان عارضه جانبی چندین دارو کاهش می یابد، دهان خشک می شود و بیشتر مستعد برفک دهان می شود.
استرس: استرس شدید و طولانی در بدن باعث آزاد شدن هورمون کورتیزول میشود. این هورمون با کاهش ایمنی بدن و افزایش قند خون، میتواند موجب ایجاد برفک دهان شود.
در بزرگسالان، برفک دهان مسری نیست. با این حال، نوزادان می توانند برفک دهان را از طریق شیردهی منتقل کنندباعث برفک دهان در مادران می شود. اگر سن کودک شما کمتر از 4 ماه است، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
برفک دهان
عوامل خطر برای برفک دهان
برفک دهان ممکن است در کودکان خردسال، نوزادان تازه متولد شده، افراد مسن، مبتلایان به سیستم ایمنی ضعیف (اچ آی وی، سرطان) و افرادی که از دندان مصنوعی استفاده میکنند شایعتر باشد، اما میتواند هر کسی را درگیر کند. همچنین، به ویژه افرادی را که مبتلا به دیابت، بیماری های خودایمنی یا عفونت های قارچی واژن هستند، تحت تاثیر قرار می دهد.
علائم نشان دهنده برفک دهان
ضایعات کمی برافراشته و کرمی مایل به سفید نتیجه این بیماری هستند و اغلب در گونه های داخلی یا زبان ظاهر می شوند. اگر به موقع درمان نشود ممکن است به لوزه ها، لثه ها، سقف دهان یا پشت گلو سرایت کند.
قرمزی، ناراحتی، احساس پنبه، مشکل در بلع، و از دست دادن چشایی در دهان نیز ممکن است وجود داشته باشد.
ناراحتی دهان (به عنوان مثال، درد زبان یا لثه درد) وجود دارد. گاهی اوقات ممکن است طعم بدی در دهان ایجاد شود.
بثورات پوشک و بی علاقگی به غذا، نشانه های دیگری از بیماری کودک هستند، علاوه بر موارد دیگر.
روش های درمان برفک دهان
پس از گرفتن شرح حال دقیق پزشکی و تعیین نوع عفونت، پزشک ممکن است درمان ضد قارچی خفیف تا متوسط را به شکل قرص تجویز کند.
مدت زمان درمان بسته به شدت عفونت می تواند متفاوت باشد.
متخصصان پوست می توانند فوراً درمان را شروع کنند زیرا علائم بالینی آشکار است، اگرچه مخمر را می توان به صورت میکروسکوپی یا کشت از سواب ها نیز یافت.
برفک دهان
رژیم غذایی ضد کاندید
باتوجه به اینکه قارچهای کاندیدایی در محیط شیرین و اسیدی رشد میکنند، برای مقابله با آنها باید رژیم غذایی خود را کمی تغییر دهید و از مصرف غذاهای اسیدی و قنددار خودداری کنید از جمله:
- پنیر مانده
- کلیه مشروبات الکلی (آبجو، لیکور، شراب و…)
- شکلات
- میوهها (خشک و تازه)
- غذاهای تخمیر شده
- قارچ
- سرکه و ترشی جاتی که سرکه دارند (پیاز ترشی، خیارترشی)
- پاستا
- انواع مواد شکر دار (شیرینی جات، عسل، شربتها)
- ادویه جاتی که شکر و سرکه دارند (سس کچاپ، سس استیک…)
- سبزیجاتی مانند خیار و چفندر و کنسروهای گوجه
- گوشتهای هورمونی
- فست فود و غذاهای آمادهٔ فریزری
کلمه پایانی
عود برفک دهان نشانه دیگری از ضعف سیستم ایمنی است. بنابراین، تقویت سیستم ایمنی بدن از طریق یک رژیم غذایی سالم اولین قدمی است که باید برداشته شود.
علاوه بر این، بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید، ورزش منظم داشته باشید و خواب و استراحت کافی داشته باشید. اگر پروتزهای مصنوعی خود را کاملاً مناسب نیستند، نپوشید و هرگز از دندان مصنوعی یک شبه استفاده نکنید.
ارسال دیدگاه