بیوگرافی اسدالله علم نخست‌وزیر ایران قبل از انقلاب

چکیده ای از بیوگرافی اسدالله علم

نام:اسدالله علم

زاده: ۱ مرداد ۱۲۹۸بیرجند

درگذشته: ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ (۵۸ سال) نیویورک، ایالات متحده آمریکا

آرامگاه:آرامگاه خانوادگی خاندان علم، رواق حاتم خانی، حرم رضا

ملیت: ایران

همسر: ملک تاج قوام (۱۳۵۷–۱۳۱۸)

فرزندان:رودابه، ناز

پیشه:سیاستمدار

اسدالله علم کیست؟

اسدالله خان عَلَم امیر قاینات مشهور به اسدیکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی دوران محمدرضا شاه، وزیر دربار از ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ و نخست‌وزیر ایران از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ بوده‌است.

اسدالله علم متولد چه سالی است

اسدالله علمدر سال ۱۲۹۸ هجری شمسی در جنوب خراسان بزرگ و در شهر بیرجند متولد شد

تحصیلات اسدالله علم

اسدالله علم تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذراند، همزمان نیز به فراگیری زبان‌های انگلیسی و فرانسه پرداخت. زمانی که ابراهیم خان علم توسط رضاشاه به تهران فراخوانده شد، اسدالله نیز در ۱۵ سالگی به تهران آمد و در مدرسه عالی کشاورزی کرج به تحصیل مشغول شد. او در پنجم مرداد ۱۳۲۱ لیسانس (مهندسی کشاورزی) گرفت

تبار خاندان اسدالله علم

خاندان علم خزیمه، جزء باستانی‌ترین خاندان‌های خراسان به حساب می‌آید، که نسبت به اسدالله علم متعلق به این خاندان بود. اسدالله علم، پسر محمدابراهیم خان علم، که به لقب شوکت الملک دوم شناخته می‌شد، امیر قائنات در زمان‌های گذشته بود. نخستین باری که نام خاندان علم عرب خزیمه ثبت شده است، در دوره حکومت منصور دومین خلیفه عباسی (۱۵۳ – ۱۵۴ خورشیدی) بود که خازم ابن خُزَیمه، یکی از سرداران او، مسئول سرکوب شورش خراسان شد.

طایفه خازم و اتباعش، طبق گزارشات مختلف، از عربستان یا بحرین به قهستان مهاجرت کردند (بر اساس شواهد تاریخی از وجود مناطق خزیمه‌نشین در عربستان و همکاری با قبایل عربی دیگر از جمله شیبانی‌ها و نخعی‌ها). پس از اجرای مأموریت خود با موفقیت، در قهستان در جنوب خراسان استقرار یافتند و خود و نسل‌های بعدی‌شان حکومت را در مناطق نیمه بیابانی قائنات بر عهده گرفتند.

تاریخ این دودمان از پایان دوره صفویه به طور دقیق مشخص است. امیر اسماعیل خان خزیمه به عنوان حاکم قائن و فراه، یکی از سرداران نادر شاه در اواخر قرن هجدهم میلادی بود. در این دوران، سه نفر از رؤسای این طایفه نام امیر علم خان را به ترتیب بر خود گرفتند، ایجاد کنندگان یک شاخه جدید از خاندان با نام علم، در حالی که نسل اصلی خزیمه یا عرب خزیمه نام خود را حفظ کرد.

زندگی شخصی اسدالله علم

با توصیه پدرش در سال ۱۳۱۸ و در سن بیست سالگی با ملک تاج، دومین دختر قوام الملک شیرازی، پیوند زناشویی بست. پیش از آن، پسر قوام الملک با اشرف پهلوی ازدواج کرده بود.

ورود اسدالله علم به سیاست

در سال1336 شاه تصميم گرفت اداره امور كشور را با سيستم دو حزبي اداره نمايد. ابتدا حزبي به نام حزب مردم تشكيل داد و علم رهبر آن حزب شد و عده اي از دولتيان ونمايندگان مجلس عضوآن حزب شدند. مرام اين حزب انقلابي بودمانند تقسيم زمين بين دهقانان، سهيم كردن كارگران در سود كارخانه ها،ملي كردن منابع طبيعي و اعطاي حقوق سياسي به زنان وغيره. و حزب ديگري به نام ميليون به رهبري دكتر اقبال تشكيل يافت.
علم در 28 تير ماه 1341 از طرف شاه به نخست وزيري منصوب گرديد. اولين اقدامي كه علم در دوران نخست وزيري اش انجام داد، لايحه انجمن هاي ايا لتي و ولايتي بود كه در اين لايحه به زنان حق رأي داده مي شد.

“امیراسدالله ‌علم” مرد قدرتمند دربار بعد از دکتر امینی نخست‌ وزیر ایران شد و از کارهای مهم در دوره نخست‌وزیری تشکیل انجمن‌های ایالتی و ولایتی بود. دادن حق رای به زنان و تشکیل کنگره آزاد زنان و آزاد مردان از کارهای جنجالی و پرسر و صدای او بود. علم به نخست وزیر مطیع و در خدمت شاه معروف بود. اسدالله علم در ۱۸ اسفند ۴۲ پس از ۲۰ ماه زمامداری کنار گذاشته شد و به جای او “حسنعلی‌ منصور” نخست‌وزیر شد

مير اسدالله علم تا اسفند 1342 بر اريكه قدرت استوار بود ولي به طور ناگهاني از كار بركنارمي شودو رياست دانشگاه شيراز را به وي سپردند.علم در1343 به وزارت دربار شاهنشاهي برگزيده شد؛ وي در نخستين روزهاي سمت جديد اعلاميه هاي تاجگذاري شاه و جشن هاي 2500 ساله شاهنشاهي را انتشار داد وسرپرستي هر دو جشن را عهده دار شد.
علم تا هشت ماه قبل از مرگ يعني به مدت دوازده سال وزير دربار ويار ونديم محمد رضاشاه بود.

مشاغل ديگراسدالله علم

علم دراين مدت علاوه بروزارت دربارمشاغل ديگري به شرح زيردارا بود:
سرپرست املاك و مستغلات پهلوي
آژدان مخصوص شاه
نماينده منتخب شاه در هيأت مديره بنياد پهلوي
دبير كل حزب مردم
رياست دانشگاه پهلوي
عضو شوراي عالي تقسيم املاك سلطنتي
عضو هيأت مديره سازمان شاهنشاهي خدمات اجتماعي
عضو هيأت مديره بنگاه ترجمه ونشر كتاب
رياست هيأت امناي دانشگاه مشهد
عضو هيأت امناي بنياد فرهنگي ملكه پهلوي
مدير عامل كميته ملي پيكار جهاني بابي سوادي و…

اولين كنگره دهقانان ايران توسط اسدالله علم تشکیل شد

علم در نخست وزيري خوداولين كنگره دهقانان ايران را تشكيل داد و خواسته هاي شاه را در چند اصل در كنگره مطرح وبه تصويب رسانيد كه عبارت بودند از:
1- الغا رژيم ارباب رعيتي
2- ملي كردن جنگلها
3- فروش سهام كارخانجات دولتي براي پشتوانه اصلاحات ارضي
4- سهيم كردن كارگران درسود كارخانه ها
5- اصلاح قانون انتخابات
6- ايجاد سپاه دانش
دولت براي تصويب اصول 6گانه متوسل به رأي عمومي مردم شد و روز 6 بهمن 1341 رفراندوم در سراسر كشور انجام گرفت و اصول مزبور از طرف شاه براي اجرا به دولت ابلاغ شد.

ثروت اسدالله علم

علم مردي بسيار متمول بودواملاك زيادي در خراسان سيستان و بلوچستان و فارس متعلق به او بود وغيراز مال الاجاره ساليانه مبلغ معتنابهي از كشاورزي خود بدست مي- آورد. قسمت اعظم زعفران ايران به او تعلق داشت و بهره برداري او در كشور به مراتب از شاه بيشتر بود.

پایان زندگی اسدالله علم

از آبان سال ۱۳۵۶ علایم مرگ‌آور بیماری سرطان علم نمایان شد. ۱۹ آبان در حالی که در بیرجند به استراحت مشغول بود دچار خونریزی داخلی شد و جهت ادامه معالجه به تهران انتقال داده شد. روز بعد به پاریس اعزام شد و پس از مسافرتی کوتاه به ایران بازگشت. اما در اواخر دی ۵۶ در بیمارستانی در پاریس بستری شد.

پس از آنکه به رغم چند عمل جراحی حال وی همچنان رو به وخامت نهاده بود، جهت مراقبت و معالجه بیشتر در اواخر سال ۱۳۵۶ به آمریکا اعزام شد و در بیمارستان شهر نیویورک بستری گردید. علم سرانجام در ساعت ۱۱ روز جمعه ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ در بیمارستانی در نیویورک درگذشت. روز بعد پیکرش به تهران انتقال یافت و روز یکشنبه ۲۷ فروردین ۱۳۵۷ با مراسم تشییع ویژه ای در آرامگاه خانوادگی خاندان علم در حرم امام رضا در مشهد به خاک سپرده شد